Met een jubileumconcert viert de Ommer “Gereformeerde Muziekvereniging De Bazuin” haar 50-jarig bestaan.

2016. De Bazuin Ommen in de optocht op Koningsdag

De muziekvereniging werd 51 jaar geleden opgericht – om exact te zijn op 28 april 1972 – maar van het houden van een jubileumconcert was het nog niet gekomen. Daarom wordt op vrijdag 14 april alsnog ter gelegenheid van het gouden jubileum een groots concert gehouden in Het Baken, aanvang 20.00 uur. Behalve muziek worden herinneringen van de afgelopen 50 jaar opgehaald. Na afloop van het concert mag het glas geheven worden. Ook kan er worden bijgepraat. De toegang is gratis; wel wordt een collecte gehouden voor de onkosten.

Oprichting

Eén van de oprichters van de muziekvereniging meer dan een halve eeuw terug was Freek Weelink. Hoewel hij geen instrument kon bespelen, besloot hij toch het initiatief te nemen om een vereniging te starten. In het blaadje van de kerk werd een oproepje geplaatst of er mensen geïnteresseerd waren in een muziekvereniging. Er meldden zich 7 enthousiaste leden. Eigenlijk kon niemand een noot spelen, maar dat deerde niet: De Bazuin kon gehoord worden.

Nu, na meer dan 50 jaar, is De Bazuin niet meer uit de Ommer samenleving weg te denken. De vereniging is uitgegroeid naar een enthousiaste fanfare waar muzikaliteit arm in arm gaat met gezelligheid. Ondanks meer dan een halve eeuw bestaan behoort De Bazuin tot de jongste fanfare’s van Nederland.

Eerste dirigent

Omdat de kersverse vereniging zo groen als gras was op het gebied van muziek, werd in 1972 de hulp van de heer D. Veldkamp uit Wapenveld ingeroepen. Hij begeleidde ze muzikaal en werd de eerste dirigent met 5 volwassenen en 10 jongeren. Het eerste half jaar werd enkel maar de theorie geoefend. Veldkamp tekende de notenbalken op een schoolbord en zong ze voor. In september 1972 werden de muziekinstrumenten geleverd en kon het orkest beginnen met musiceren. Er werd hard geoefend en met Kerst in 1972 werd er in de kerk een paar coupletten van ‘Stille nacht’ gespeeld. In Ommen was de derde muziekvereniging ook opgevallen en na een paar jaar flink repeteren liep De Bazuin mee met de grote optocht op het Oranjefeest in Ommen.

Uniformen

Om bij de optredens een beetje goed voor de dag te komen, ging het bestuur op zoek naar uniformen. Toen de vereniging uit Bruchterveld nieuwe uniformen kreeg, kon De Bazuin hun oude voor 1000 gulden overnemen. Dat achter de mode aangelopen werd was niet het grootste probleem, maar het embleem van Hardenberg op de pet vond men minder geslaagd. Toch hebben de muzikanten daar 5 jaar mee rond gelopen. Pas bij het 12,5-jarig jubileum kreeg het orkest een eigen uniform.

In 1979 werd de drumband opgericht, die later een malletband werd. Als laatste werd de vereniging aangevuld met De Bazieoband, want de doelstelling dat iedereen muziek mag en moet kunnen maken wordt nog steeds met dikke letters onderschreven.

Eigen clubhuis

In 1991 kon De Bazuin een eigen verenigingsgebouw aan de Haven Noord openen. Daarmee kwam een eind dat op drie verschillende locaties gerepeteerd moest worden, zoals in de school en in de kerk. In een jaar tijd heeft de muziekvereniging deze nieuwbouw kunnen verwezenlijken. Alles wat zelf gedaan kon worden is ook zelf gedaan. Van de toen benodigde 100.000 gulden voor de nieuwbouw, is 40.000 gulden door sponsoring, acties en donaties bijeengebracht.

De geheimen van de muziek

De Bazuin bestaat uit een orkest en jeugdorkest, allebei onder leiding van Bert Groothedde. Een slagwerkgroep onder leiding van Rico Pullen en de Bazieoband onder leiding van Wietse Mentjox. De Bazieoband is een groep waar mensen met een beperking met begeleiding muziek kunnen maken. Daar wordt veel plezier gemaakt. Voor de jongste leden is er elke week AMV les, dit om ze kennis te laten maken met muziek, zogezegd de geheimen van de muziek. Alle geledingen repeteren iedere week op woensdag of donderdag: orkest woensdagavond 20:00-22:00 uur; slagwerkgroep donderdagavond 19:00-20:30 uur; Bazieoband woensdagavond 19:00-19:45 uur.

Tekst: Harry Woertink – Foto’s: collectie OudOmmen.nl

2016. De Bazuin in vol ornaat

Ommen was ooit gelegen aan de eeuwenoude handelsroute van de Hessenwegen.

Als herinnering aan de Hessense kooplieden is een gevelsteen ‘Hessenwaagen’, aangebracht in de muur van de voormalige Hessenherberg in de Thomas a Kempisstraat in Zwolle.

Om handelswaar in een z’n korte mogelijke tijd te kunnen vervoeren werd gebruik gemaakt van zogeheten “Hessenrijders”. Ze reden met vol beladen wagens getrokken door paarden. Sterke mannen moesten de wagens laden en lossen, de grote krachtige paarden in het gareel houden en de wagens uit modder of rul zand kunnen duwen. Hessenwegen behoren tot de oudste wegen in Oost-Nederland en waren van groot belang. In Ommen herinnert de Hessenweg Oost (grotendeels nog zandweg) en Hessenweg West aan deze periode.

Karrenspoorbreedte

De voermannen reden in een bijna rechte lijn vanaf Duitsland langs Hardenberg, Ommen en Dalfsen naar Zwolle en verder. Alle Hessenwegen liepen op ruime afstand langs de dorpen en steden. Een belangrijke reden hiervoor was dat de Hessenwagens een veel bredere spoorbreedte hadden dan de gangbare wagens en karren in Nederland. De afwijkende wagens zouden het karrenspoor van de gewone zandwegen stuk rijden.

Hessen

De naam Hessenweg is te danken aan de kooplieden uit de Duitse graafschap Hessen. Ze stonden bekend als hardwerkende betrouwbare voerlui. Zij vervoerden met enorme wagens waardevolle goederen door heel Europa. Het moeten sterke kerels zijn geweest. Vaak werd er in konvooien gereden om zich te wapenen tegen struikrovers.

Op verschillende plaatsen langs de Hessenweg vestigden zich boeren die naast hun boerenbedrijf een herberg of uitspanning begonnen. Het was niet meer dan een gelagkamer om dorstige kelen te laven en hongerige magen te vullen. De voerlieden trokken in feite van herberg naar herberg. Op die plaatsen konden ook de wagens gerepareerd worden en de paarden verzorgd.

Op Ommer grondgebied 4 herbergen

Herbergen op Ommer grondgebied langs de Hessenweg waren “De Hongerige Wolf”, gevolgd door herberg “De Rooseboomshaar”, verderop op het kruispunt van de Hessenweg en de weg naar de Ommerschans lag herberg “De Bisschopshaar”. In Varsen aan de Hessenweg bevond zich herberg “Het Zwarte Paard”. Pachter van herberg De Bisschopshaar was in het begin Willem Hollak. Het was niet uit zorg voor de dorstige voerlui dat de Magistraat van Ommen besloot om hier in 1662 een herberg te stichten, maar voornamelijk ter versterking van de stadsfinanciën. De inkomsten van de herberg vloeiden rechtstreeks in de stedelijke schatkist.

Na Het Zwarte Paard in Varsen kwam bij Oudleusen herberg “De Landskroon” in zicht. Op het wapen van de herberg stonden drie flessen geschilderd, gedekt met een kroon. De huidige weg “Om de Landskroon” herinnert nog aan de oude herberg. Bij Ankum stond herberg “Het Roode Hert” aan de Hessenweg.

Goed op gang

Na de vrede van Munster (1648) en het einde van de 30-jarige oorlog in Duitsland kwam het verkeer met hessenkarren en -wagens pas goed op gang. Vervoerders, niet alleen uit Hessen, brachten hiermee hun goederen (linnen, garens, aardewerk) vanuit Duitsland naar Zwolle. Van daar werd de handel verscheept naar voornamelijk Amsterdam en retourvracht (rijst, tabak, specerijen) ging vanuit de haven mee terug

In 1691 had Overijssel de breedte van het Hollandse wagenspoor overgenomen. De Hessenwagens mochten voortaan alleen nog over de route ten noorden van de Vecht rijden.

In de 19de eeuw begon men met het verharden van zandwegen, zodat speciale Hessenwegen overbodig raakten. De doorgaande route bij Ommen kwam omstreeks 1810 langs de Vecht te liggen. Bovendien kreeg het vrachtvervoer geduchte concurrentie door de aanleg van kanalen en spoorwegen. De Hessenwagens verdwenen, evenals de Hessenwegen, zij het dat sommigen opgingen in de natuur of anderen autosnelwegen werden.

Tot zover deel 9 van deze vervolgserie. In deel 10 meer over stadsrechten Ommen 1248-2023.

Tekst: Harry Woertink – Foto’s: collectie OudOmmen.nl

2014. De Hessenweg Oost, tussen de Haarsweg en de Driehoeksweg, in Ommen is gemarkeerd met ‘kunst’wielen.

OMMEN – Bij uitgeverij Atlas Contact verschijnt op 14 april 2023 het boek over het bijna vergeten concentratiekamp Erika, geschreven door Hester den Boer.

Het gaat om een oorlogsverhaal van Hester’s opa en het verzwegen kamp Erika. De titel van het nieuwe boek is dan ook “Kamp Erika. Het oorlogsverhaal van mijn opa en het Nederlandse kamp dat verzwegen werd”.

OMMEN – Vier Vechtzompen zullen op Koningsdag elkaar treffen in Ommen.

“De Mölle” (voor) en “Gramsberghe” (achter) kwamen elkaar zaterdag 25 maart 2023 tegen op de Vecht bij Holtheme. Op de achtergrond Erve Leemgraven, een villaboerderij in decoratieve Jugendstil.

Aanleiding van dit maritiem gebeuren is de feestelijke te waterlating en doping van de Ommer Vechtzomp. De historische zompen die 27 april Ommen aandoen zijn behalve de Ommer Vechtzomp, de Vechtezomp “De Mölle” uit het Duitse Laar, net over de grens bij Gramsbergen. Verder de Vechtzomp uit Gramsbergen genaamd “Grammesberghe” en de Vechtzomp uit Dalfsen. Daarnaast worden nog tal van boten verwacht bij het feest op de Vecht. De doop van de nieuwe Vechtzomp is onderdeel van het Oranjefeestprogramma op Koningsdag.

Vaartochtjes op de Vecht

Aan de Ommer Vechtzomp is jaren aan voorbereiding voorafgegaan. Evenals alle andere Vechtzompen gaat het om een replica die dienst gaat doen voor vaartochtjes op de Vecht. Telkens gaat er een verhalenverteller mee aan boord om de recreanten te vertellen over de cultuurhistorie van de plaats Ommen en haar omgeving, en de natuur langs de Vecht.

Vrijwilligers

De Ommer Vechtzomp ligt nu nog in de scheepstimmerwerf aan het Molenpad. Door een team van handige vrijwilligers is sinds de zomer van 2019 gewerkt aan de Ommer Vechtzomp. Maar het is nu bijna klaar; het gaat nog slechts om enkele kleine dingen.

Ommen was eerder niet meer dan een nederzetting nabij een doorwaadbare plaats in de Vecht. Echter, de Vecht heeft Ommen belangrijk gemaakt.

‘Boten’ langs de Hessenweg en Vecht markeren een historisch weg- en waterknooppunt tussen Ommen en Zwolle. Het zijn als het ware zieleschepen, een onderdeel van het kunstproject ‘Kunstwegen’.

De kronkelende rivier diende tot eind 1800 als de belangrijkste transportader tussen Zwolle, Nordhorn en Twente. De kleine schepen – zompen – hadden als platbodems weinig diepgang nodig en dus ook niet veel water. Dat was maar goed ook want in droge tijden was de Vecht nauwelijks bevaarbaar.

OMMEN – Een geschilde stok versierd met buxus takjes en een sinaasappel.

1965. Pampasenoptocht in Ommen.

Rond om de Palmpasenstok aaneen gerijgde rozijnen, krenten, doppinda’s en paaseitjes en boven op de stok een broodzwaantje en enkele broodkransjes en zie: je hebt een originele Ommer “Zwaantie op een stökkie” om mee te doen aan de jaarlijkse Palmpasenoptocht op 1 april in Ommen.

Oproep om mee te doen

Maar toch is het een uitdaging om deze eeuwenoude traditie in stand te houden en niet verloren te laten gaan, vindt de organiserende Gemienschop van Oll Ommer, een vereniging die Ommer tradities in ere probeert te houden. De animo voor de Palmpasenoptocht wordt jammer genoeg steeds minder. Daarom ook een oproep aan ouders van kinderen om ook een zwaan te versieren en mee te doen aan de optocht. Ommen heeft veel tradities waar het om bekend staat en daar mogen wij best trots op zijn.

OMMEN – Koningsdag zal in Ommen niet ongemerkt blijven. De Oranjevereniging Ommen is er klaar voor.

2022. Impressie van de aubade op Koningsdag op het pleintje bij het Hoefijzer.

Het programma voor Koningsdag werd woensdagavond gepresenteerd op de jaarlijkse ledenvergadering. Op het programma staan onder andere een fietstocht door versierde straten, muzikaal optreden in Oldenhaghen, een aubade, tewaterlating van de Vechtzomp en een straatparade. Ook is er een compleet middagprogramma met als afsluiting vuurwerk. “We kijken er naar uit en hebben er veel zin in. Aan de voorbereidingen zal het niet liggen”, aldus Rico Magsino, voorzitter van de Oranjevereniging Ommen.

Optocht

Tijdens de jaarvergadering werd met tevredenheid teruggeblikt op de activiteiten in 2022. Ook de penningmeester sprak van een goed verlopen jaar met totaal 2080 leden voor de Oranjevereniging. Met het oog op de komende evenementen stelde Harry Oldeman, erelid van de Oranjevereniging, het jammer te vinden dat de traditionele optocht uit het programma is geschrapt. Volgens Oldeman gaat daarmee een stukje nostalgie verloren dat niet meer terugkomt.

Lees verder Ommen staat weer een mooi Koningsdag te wachten →

OMMEN – De Stichting 775 jaar stadsrechten Ommen legt op dit moment de laatste hand aan het programma van de viering van 775 stadsrechten.

1948. Ter gelegenheid van de viering van 700 jaar stadsrechten staat Huize Het Laar feestelijk in het licht.

Op Koningsdag zal dit programma voor het eerst gepresenteerd worden door de stichting. Het belooft een feest te worden met verschillende grootse feestelijke activiteiten voor jong en oud, voor Ommenaren en bezoekers, in Ommen en in de omgeving.

Het was vroeger niet altijd pais en vree in de stad Ommen. Aanvallen en branden kwamen er regelmatig voor.

1948. 700 jaar Ommen. De Arriërpoort (nagebouwd) op de hoek Bouwstraat-Gasthuisstraat. Dit is de tweede foto van de Arriërpoort met bewoners. Zie deel 3 van ‘Ommen Stadsrechten 1248-2023’ voor de eerste foto met andere personen.

Na 1248 kreeg Ommen muren en wallen en werd met een gracht omgeven. Het vissen in de gracht mocht alleen met verlof van schepenen en raad. Wie deze regel overtrad werd beboet met één pond. Over wallen of muren klimmen was goed voor een nog zwaardere boete: 20 pond.