Alle berichten door Harry Woertink

Ommen gaat 17 juni voor even terug in de tijd

De Stichting Ommen 775 jaar stadsrechten is volop aan het werk om van zaterdag 17 juni 2023 een feestdag te maken.

Ommen op 17 juni in Middeleeuwse sferen (foto ter illustratie)

Middeleeuws

Die dag zal Ommen middeleeuws kleuren. Aan de oever van de Vecht wordt een heus middeleeuws ridderkampement opgebouwd vol demonstraties en ridderspelen. In het centrum van Ommen vinden middeleeuwse muzikanten, verhalenvertellers en ambachtslieden een plek. Ommen gaat terug in de tijd gaan en ervaren hoe het leven er uit zag in de tijd dat Ommen haar stadsrechten kreeg.

Reünie

Op 25 augustus vindt de reünie voor oud(e) Ommenaren plaats. Iedereen die geboren is voor 1954 en is opgegroeid in Ommen is van harte welkom. Ontmoet elkaar, haal samen herinneringen op en vertel verhalen. Alle informatie over het programma, de tijden en de mogelijkheid om zich op te geven staan op de website www.ommen775jaar.nl waar ook het actuele nieuws te vinden is in het kader van de viering Ommen 775 jaar.

Bron: Stichting Ommen 775 jaar stadsrechten – Foto’s: collectie OudOmmen.nl

Nieuwste uitgave De Darde Klokke (207) over varen met de Vechtzomp

Ommen heeft weer een Vechtzomp.

Voorblad De Darde Klokke nummer 207, uitgave mei 2023.

In de nieuwste uitgave van het Ommer historisch tijdschrift De Darde Klokke (207) doen nazaten van Vechtzompschippers bijzonderheden over dit scheepje uit de doeken. Ze concluderen dat vroeger het zompvaren een hard bestaan was. Vaak ook onder de meest primitieve omstandigheden. Vechtzompen voerden van de 15e tot begin 20ste eeuw over de Vecht voeren tussen Hanzestad Zwolle en de Grafschaft Bentheim in Duitsland.

Hard bestaan

Ook al waren er soms vrouw en kinderen mee, van een normaal gezinsleven was geen sprake. Er werd gewerkt van zonsop- tot zonsondergang en na een lange dag trekken, duwen, bomen en graven was er slechts behoefte aan eten en slapen. Romantische ideeën over gezellig met z’n allen rond de kachel of het kampvuur zitten, een ‘jonge-met-suiker erbij, schippersliedjes zingend bij de accordeon: vergeet het. Zompvaren was een hard bestaan onder primitieve omstandigheden!

Behelpen

Van de woonomstandigheden aan boord van een zomp moeten we ons niet al te veel voorstellen. Er was geen roef, zelfs geen dek over het laadruim, hoogstens een klein vooronder. Bedden of kooien waren er niet, een slaapplek werd geïmproviseerd met bijvoorbeeld een zeil, jute zakken, een dikke jas. Of er aan boord ruimte was voor een kooktoestel, een kacheltje of zo is niet duidelijk. Er werd dan ook niet ‘gewoond’ op de zomp, het was vooral een ‘ding’ waarmee lading werd vervoerd, en voor de mensen aan boord was het echt behelpen.

Dammetjes leggen

Zompen waren aan beide zijden voorzien van losse zijboorden, een soort opzetplanken die, al naar behoefte, ook werden gebruikt als loopplank bij het laden en lossen, als tussenschot tussen verschillende soorten lading, en natuurlijk bij het opwerpen van een dammetje om de waterstand tijdelijk te verhogen en zodoende op een flinke golf als het ware over een ondiepte te spoelen. Tenminste, als het stroomafwaarts ging. Bij het naar boven varen moest het dammetje juist achter het schip worden gelegd.

Smokkelen

Met zulke vaaromstandigheden en zo’n bochtige rivier kon er van ‘lekker opschieten’ natuurlijk nauwelijks sprake zijn. Er werd alleen bij daglicht gevaren. In één dagreis stroomopwaarts legde men bijv. de afstand van Ommen (Burggraven) tot Hoogengraven af, ongeveer waar nu restaurant ‘De Bootsman’ is. Een paard kon daar eventueel op stal, de bemanning in het stro. Met wat geluk bereikte je de volgende dag ‘De Roos’ in Beerze, en de derde dag Heemse/Gramsbergen. Daar was indertijd ook de grens met Duitsland, en dus ook de ‘Commiezenpost’ (douane). De zompen voeren ook Duitsland in, tot aan Nordhorn. Heen bijv. met specerijen als lading, terug misschien met Bentheimer zandsteen. Bij de grens werd onvermijdelijk ook gesmokkeld. Foezel (sterke drank) en spek waren populaire smokkelwaar, de zijden spek werden onder water tegen de bodem gespijkerd en zo de grens overgebracht.

De schone vrouw van Varsen

Verder in de nieuwe uitgave van de Darde Klokke een legende over de schone vrouw van Varsen, een levensverhaal van een boer uit Eerde en wordt uitgebreid aandacht besteed aan de opvoering van sprookjes in de Ommer openluchttheaters: vroeger een groot publiekstrekker nu geschiedenis. Ook het pas verschenen boek “Het vergeten kamp Erika” krijgt aandacht in de nieuwste uitgave van De Darde Klokke.

Abonnees van de kwartaaluitgave van De Darde Klokke krijgen het tijdschrift thuis toegestuurd. Losse nummers van De Darde Klokke zijn te koop bij Read Shop aan de Kruisstraat 3 in Ommen.

Bron: De Darde Klokke

Langs Overijsselse Vecht nog onbedorven natuurschoon

1955. Iedere dinsdagmorgen verandert het rustige stadje Ommen aan de Overijsselse Vecht, dat reeds in 1248 zijn stadsrechten ontving, in een drukke gezellige markt, waar boeren tot ver uit de omgeving heentrekken om de noodzakelijke inkopen te doen.

er0102.max-1600x800-1Varkensmarkt te Ommen. Op de veemarkt bieden de boeren om het hardst om in het bezit te komen van een stevige koe of een mooi rosé biggetje.

Veemarkt
Het is dan goed toeven op de kleine pleintjes rond de oude kerk, tenminste wanneer men niet blind is voor de schilderachtige tafereeltjes, waarvan men hier kosteloos kan genieten. Op de veemarkt bieden de boeren om het hardst om in het bezit te komen van een stevige koe of een mooi rosé biggetje, die luid loeiend of schreeuwend hun lot aan de paal of in de grote veewagen afwachten. Af en toe wordt de aantrekkelijkheid van deze wekelijkse markt nog verhoogd door een paardenkeuring aan de oever van de door het stadje stromende Vecht. Eenmaal per jaar is het groot feest, nl. op de tweede dinsdag in juli, wanneer de alom bekende “Ommerbissing”, de drukke jaarmarkt, wordt gehouden.

Gewaardeerd vakantieoord
Aan gasten heeft Ommen ’s zomers geen gebrek, terwijl het ook bij vele kampeerders een gewaardeerd oord is. Padvinders treft men hier bij honderden aan, kamperend op hun prachtige terreinen langs Vecht en Regge. De schoonheid van deze Vecht schijnt echter bij de vakantiegangers volslagen onbekend te zijn. In grote groepen trekken ze naar de bossen ten zuiden van Ommen, maar slechts een enkeling komt op het idee eens langs de Vecht in de richting Dalfsen een wandeling te maken. Vrijwel nergens kan men zo goed kennis maken met het prachtige Overijsselse landschap, dat de wandelaar gedurende de ongeveer drie uur lange wandeling geheel onder z’n bekoring brengt door z’n afwisseling van weilanden, bossen en riviergezichten. Even buiten Ommen komen we door het gemeentelijk landgoed “Het Laar” met z’n oude bomen, waterpartijen en het uit 1200 daterende kasteel “Het Laar”, dat in 1745 tot jachtslot werd verbouwd.

Een wandeling
Een wandeling langs de uitgestrekte en afwisselende padvinderskampeerterreinen wandelt men dan via de asfaltweg, die jammer genoeg op het ogenblik tot grotere verkeersweg wordt omgebouwd, in de richting Vilsteren, in de omgeving waarvan de prachtige bosterreinen van Giethmen en de Hongerige Wolf al een ideale wandelgelegenheid op zichzelf vormen. Willen we echter onze Vechtwandeling vervolgen, dan gaan we even voorbij de brug over de Regge, rechtsaf en zoeken onze weg door de talrijke kleine weggetjes, die daar tussen de verharde weg en de rivier naar Vilsteren leiden. Lees verder Langs Overijsselse Vecht nog onbedorven natuurschoon

Ommen, stad sinds 1248 met vesten omringd

Ommen aan de rivier de Vecht, over welke hier eene fraaije brug ligt. Deze plaats, die in 1227 de verzamelplaats was der bisschoppelijke hulpbenden, die welhaast eenen ellendige dood te Ane vonden, was in 1228 insgelijks het hoofdkwartier van bisschop Willebrand van Oldenburg.

Het kasteel te Eerde

Zij werd in 1248 door bisschop Otto III tot eene stad verheven. Waarschijnlijk werd het ten zelfden tijde met vesten omringd, want toen de eigenaars der kasteelen Rechteren en Voorst in het jaar 1330 Ommen in brand staken, trokken zij niet af voor zij de vesten hadden afgeworpen”, zo luidt de typering voor Ommen in de uitgave “Beschrijving der Nederlanden” uitgegeven in 1841 door J.H.Laarman uit Amsterdam.

De beschrijving over Ommen vervolgt: “In 1379 leed de stad in omtrek veel door Evert van Essen, bezitter van het kasteel te Eerde, doch deze werd hiervoor eerlang door den bisschop op het geduchtste gestraft. In 1542 werd het door Rudolf van Münster gebrandschat en daar de vestingen door bisschop Philips in 1518 geslecht waren, wierpen zich in het jaar 1622 de 800 of 900 Spanjaarden, die zich hier gelegerd hadden, in de kerk, met oogmerk om zich van dezelve te bedienen tegen de staatschen, die hen te gemoet trokken. Deze kerk werd kort daarna eene prooi der vlammen, toen het geheele stadje door eenen geweldigen brand groote schade leed. Het meerendeel der burgers, 2,900 in getal, geneert zich van den landbouw, de fabrijken en eenige handwerken, waaronder vooral vroeger het knoopmaken moet gerekend worden. In Augustus wordt in dit stadje de jaarmarkt gehouden, die hier den naam van Ommer Bissing draagt, en van alle plaatsen in den omtrek eenen groten toeloop heeft.

Ommerschans
De gemeente Ambt-Ommen bevattende in de gehuchten Lemele, Arriën, Varsen, Gíethmen, Junne, Stegeren, Eerde met een merkwaardig kasteel van denzelfden naam, Vilsteren met eene R. K. kerk, en Archum als ook de Ommerschans, en in de daarbij gelegene kolonie der maatschappij van weldadigheid 2,100 inwoners. De kolonie aan de Ommerschans bestaat uit een gesticht voor bedelaars, eene strafkolonie, ter beteugeling van hen, die de algemeene rust en orde verstoren, en eenige hoeven voor vrije kolonisten. Het is verbazend, welke aanwinsten hier op den vroeger zoo geheel verlatenen grond verkregen zijn. De landbouw staat er op eenen vrij hoogen trap, zoo zelfs, dat de menigvuldige lanen, de digte heggen en de rijke moestuinen met overvloed van groente, voor geene andere in de vruchtbaarste gedeelten des lands behoeven onder te doen. De kinderen gaan tweemaal daags ter school; des avonds moeten niet alleen de lieden, die des daags op de akkers werkzaam zijn, maar ook de volwassenen deel aan het schoolonderrigt nemen, met dien verstande, dat op den eenen dag de mannen, en op den anderen de vrouwen zich te dien einde vereenigen.

Lees verder Ommen, stad sinds 1248 met vesten omringd

De Lemelerberg wordt weer zichtbaar (3 slot)

Landschap Overijssel is (voorlopig) klaar met het grootschalige natuurherstel op de Lemelerberg.

1909. De grote steen op de Lemelerberg in een heidelandschap.
Zie voor meer afbeeldingen het fotoalbum Lemelerberg

Resultaat is dat er op de berg weer vergezichten en doorkijkjes zijn ontstaan. De natuur herstelt zich, jonge heide ontkiemt en bloeit alweer. Park 1813 kon worden door ontwikkeld en een prehistorie dorpcomplex is bewaard.

Biodiversiteit

Het terugbrengen van de biodiversiteit op de Lemelerberg zorgde voor de nodige commotie. Een bos dat in 60 jaar is gegroeid verdween in korte tijd. Echter, zou dat niet gebeurd zijn dan was het oorspronkelijk heidelandschap als natuurtype verloren gegaan en ook alle flora en fauna die dat heidelandschap nodig hebben, zo wordt gesteld.

Celtic Fields

Landschap Overijssel zet zich in voor bescherming en behoud van natuur én erfgoed. Bij de Lemelerberg is voorts sprake van behoud van cultuurhistorie. Aan de westkant van de Lemelerberg ligt een dorpscomplex uit de prehistorische IJzertijd. Deze is ontdekt aan de hand van een hoogtekaart. De hoogtekaart bestaat pas sinds 2005 bestaat en in de jaren daarna is dit prehistorie dorpscomplex voor het eerst door een amateurhistoricus ontdekt.

Lees verder De Lemelerberg wordt weer zichtbaar (3 slot)

Hanzestad Ommen

Ommen behoorde vroeger tot één van de Hanzesteden.

Sinds dit jaar vaart er weer een zomp op de Vecht in Ommen: ‘Hanzestad Ommen’

Moeilijk te begrijpen omdat Ommen geen historische haven bezit of mooie koopmanshuizen met trapgeveltjes. Pakhuizen aan de Vecht zijn er evenmin te vinden. Ook de Ommer geschiedenis verhaalt weinig over de Hanze-periode. Het lidmaatschap van het Hanzeverbond had de stad Ommen uitsluitend te danken aan haar strategische ligging aan de Vecht, indertijd een belangrijk vaarwater voor transport van bijvoorbeeld Bentheimer zandsteen uit het Duitse achterland.

Lees verder Hanzestad Ommen

Festiviteiten rond viering Ommen 775 jaar stadsrechten van start

Met een lekker ontbijtje voor belangstellenden is zaterdagmorgen, 13 mei 2023, de aftrap verricht van viering van Ommen 775 jaar stadsrechten.

De dag beginnen met een lekker ontbijtje op het marktplein.
Zie voor meer afbeeldingen het album: “2023 – 775 jaar stadsrechten” en het sub-album “13 mei – Ontdek Ommen (775 jaar stad)

Onder luifels en aan de tafels was het lekker toeven aan de Markt waar het culinair evenement zich afspeelde. Wie dat wilde kon eerst meedoen een “ochtendgymnastiek” aan de boorden van de Vecht. Ook burgemeester Hans Vroomen en zijn vrouw waren van de partij.

Lees verder Festiviteiten rond viering Ommen 775 jaar stadsrechten van start

Station Ommen. De trein heeft Ommen op de kaart gezet (2)

De trein komt al 120 jaar naar Ommen en vervoert iedereen die naar werk, school of naar andere bestemmingen op weg is. Door de trein kreeg het stadje aan de Vecht meer bekendheid.

2023. Het stationsgebouw in Ommen met ‘Spoor 7’, ervoor het Toeristisch Overstappunt als vertrekpunt voor vele wandel- en fietsroutes in de omgeving.
Zie voor meer afbeeldingen het album: 2023 – Station Ommen 120 jaar

Gemeentelijk monument

1901 werd begonnen me de aanleg van de spoorverbinding Zwolle-Ommen. Nadat in 1903 de lijn tot Ommen in gebruik werd genomen volgde in 1905 de doortrekking van de lijn richting Mariënberg tot Stadskanaal. Spoorlijn en stationsgebouw in Ommen zijn geopend op 15 januari 1903.

Lees verder Station Ommen. De trein heeft Ommen op de kaart gezet (2)

De trein brengt al 120 jaar lang toeristen naar Ommen (1)

Het station in Ommen en de spoorlijn Zwolle – Ommen bestaan dit jaar 120 jaar.

1928. Station Ommen ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de spoorlijn.
Zie voor meer afbeeldingen het album: Spoorwegen

Toeristen

De trein brengt al evenzo lang toeristen naar Ommen. In het begin van de vorige eeuw stopte voor het eerst een (stoom)trein in Ommen. Het was het begin van de eerste toeristenstroom naar Ommen. Ander vervoer als de trein was er toen bijna niet. De eerste padvinders kwamen vroeger met de trein naar Ommen. Daarnaast brachten de treinen in de dertiger jaren duizenden mensen van uit de hele wereld naar Ommen voor de jaarlijkse Sterkampen met Krishnamurti op de Besthmenerberg.

Lees verder De trein brengt al 120 jaar lang toeristen naar Ommen (1)

Onderzoek wijst uit: geen roof van Joods huizenbezit in Ommen

Er is door de gemeente Ommen geen Joods vastgoed onteigend.

Een fotocollage van het aanbieden van het rapport Joods Vastgoed in zalencomplex De Kern.

Ook zijn er geen stappen gezet om tot aankoop over te gaan. Indirecte aankoop al dan niet via een tussenhandelaar wordt op basis van het onderzoek ook uitgesloten. Tot die conclusies komt een onderzoeksteam van het Radboud Universiteit Nijmegen die onderzoek heeft gedaan naar de rol van de gemeente Ommen over Joods vastgoed in- en na de oorlog.

Lees verder Onderzoek wijst uit: geen roof van Joods huizenbezit in Ommen