Wordt Huize Het Laar verkocht of blijft de gemeente eigenaar?

Huize Het Laar in 2003
Foto: OudOmmen

Deze vraag heeft de gemeenteraad voorgelegd aan de Ommer bevolking, die ook gevraagd is met ideeën voor het monumentale gebouw te komen. De raad van Ommen nam bijna 90 jaar geleden het besluit om landgoed Het Laar, aan te kopen. Eigenaar Philip Dirk baron van Pallandt van Eerde had het landgoed via een publieke veiling in de verkoop gezet. Destijds voor de toenmalige burgemeester C.E.W. Nering Bögel aanleiding om het landgoed door de gemeente Ommen aan te laten kopen om zo het landgoed als één geheel voor Ommen te behouden. Baron van Pallandt werkte graag aan mee toen hij wist dat de gemeente het goed met Het Laar voor had en niet in handen kwam van speculanten.

Raad besluit tot aankoop
De Provinciale Overijsselse en Zwolse courant van toen maakte melding van de betreffende raadsvergadering: “Gisteren, 28 juli 1932, kwam de raad van Ommen in spoedeisende vergadering bijeen. Alle leden bleken tegenwoordig te zijn. Na opening der vergadering op de gebruikelijke wijze worden zonder op- of aanmerkingen de notulen der laatst gehouden vergadering vastgesteld. Op voorstel van burgemeester en wethouders wordt besloten over te gaan tot aankoop van het landgoed “Het Laar” met uitzondering van de zate „Koeksenbelt” en „Laarmanshoek”, terwijl de percelen 1, 2, en 3, gelegen tussen de boerderij van de padvinders en de weg door ’t Laar, eveneens buiten de aankoop blijven. De gezamenlijke grootte van de aangekochte gronden bedraagt plm. 54 hectare; de totale prijs f 62.000. Bij de stemming verklaren de heren Wicherson, Rovers en Klomp zich tegen aankoop, terwijl de heer Schuurman zich van stemmen onthoudt. De voorzitter spreekt de wens uit dat de uitkomst zal leren dat de raad heden een wijs besluit nam. Het doet spreker genoegen dat een grote meerderheid het voorstel van B&W hebben ondersteund. En dat de sombere gedachten van hen, die hebben tegengestemd, moge blijken niet juist te zijn geweest. Hij hoopt, dat de bloei van Ommen door dit besluit mag worden bevorderd. Spreker richt een woord van erkentelijkheid aan de Vereeniging het Oversticht, die alles heeft gedaan om deze aankoop te doen gelukken en uit zijn gevoelens van dankbaarheid aan de eigenaar baron van Pallandt voor de buitengewone wijze waarop hij heeft willen medewerken. Een aangeboden begrotingswijziging dienst 1931 wordt goedgekeurd en vastgesteld. Op voorstel van B&W wordt besloten aan H. Zandbergen te Ommen voor den tijd van drie jaren te verhuren de gemeentewoning in de Kruisstraat tegen een som van f 400 per jaar. De voorzitter brengt ter sprake enige maatregelen te nemen bij een eventuele verhuring van het Laar en zegt toe een excursie met de leden te zullen ondernemen op het aangekochte landgoed. Niets meer aan de orde zijnde, sluit de voorzitter de vergadering.”, aldus de krant van 29 juli 1932.

Verloop van de veiling
Het verloop van de rest van de geveilde percelen op landgoed Het Laar was als volgt: ingehouden werden de percelen 1 tot en met 31. De percelen 32 tot en met 35 werden verkocht met als kopers: perceel 32 (boerderij de Koeksenbelt) de heer G. J. Kamp te Almelo voor f 6340; perceel 33 (sparrenbos en weiland aan de Vecht) de heer P. Kramer te Ommen voor f 1850; perceel 34 (gras- en bouwland aan de grindweg van Ommen naar Zwolle) de heer G. Stegeman te Ommen voor f 2400; perceel 35 (grasland aan de grindweg Ommen—Zwolle) de heer G. Stegeman te Ommen voor f 2180. De percelen 4 t/m 20, een gedeelte van perceel 25 en de percelen 26 t/m 31 zijn uit de hand gekocht door de gemeente Ommen, voor de som van ruim f 61.000. De percelen 1, 2 en 3 en 21 t/m 25 (de Laarmanskolk) bleven aan de eigenaar, baron van Pallandt van Eerde. De beschermende hand van de gemeente Ommen met in het bijzonder die van burgemeester Nering Bögel lokte de krant uit tot een lovend commentaar in haar kolommen:

“Behouden natuurschoon Het Laar
Hoe somber zouden de bovenstaande vier woorden hebben geklonken indien — hetgeen toch best het geval had kunnen zijn — het vorige jaar het ruim duizend hectaren grote landgoed Junne zou zijn verkaveld en thans het honderd bunderige Laar eenzelfde lot zou hebben ondergaan. Wie, bij het bezoek aan zulk een bezit, de percelen, los van hun natuurlijke gesteldheid en zuiver uit exploitatie-oogpunt, ziet afgepaald, wie de bomen ziet genummerd als veroordeelden in de cel, komt sterk onder de indruk van het lot dat een dergelijk stuk natuur in de dagen tussen inzet en toeslag bedreigt. Doch de woorden, hierboven geschreven, hebben nu een gans andere klank: na Junne is ook het Laar gered, gered het prachtige geboomte, gered de vriendelijke weiden, gered de aantrekkelijke vergezichten. En de bomen zullen hun nummers zien verdwijnen om hun plaats als levende organen in de natuur te hernemen. Was het bij Junne Baron Bentinck tot Buckhorst, die als ware natuurvriend zich het lot van het landgoed daadwerkelijk aantrok, nu is het de gemeente Ommen geweest, die de beschermende hand heeft uitgestoken. Want met uitzondering van een drietal percelen, die in handen der vereniging De Nederlandsche Padvinders tegen elke aanranding van de natuur volkomen beveiligd mogen worden geacht, is Ommen koper geworden van al hetgeen verder uit een oogpunt van natuurschoon werd bedreigd”.

Zwollenaar
De krant vervolgt met: “Niet in het minst de Zwollenaar, die in zijn naaste omgeving natuur en schoonheid zoekt, past daarvoor een woord van oprechte hulde en dank. En toen dezer dagen ten notariskantore, nadat omtrent den koop overeenstemming was bereikt, mr. dr. I. A. van Roijen als voorzitter van „Het Oversticht” aan koper en verkoper zijn grote ingenomenheid betuigde met het hier verkregen resultaat, toen kon de burgemeester van Zwolle terecht niet nalaten, daarnaast te verklaren, hoezeer het hem ook voor zijn stad verheugde, dat dit prachtige stuk natuur behouden blijft. In dezen tijd, nu in de gemeenteraden maar al te dikwijls materiële waarden te zwaar, ideële te licht worden gewogen, heeft de raad der gemeente Ommen een treffend voorbeeld gesteld. Maar vóór alles past hier een gelukwens aan Ommen’s burgemeester, den heer C. E. W. Nering Bögel, wien geen moeite te groot, geen opoffering te zwaar is geweest om dit resultaat te bereiken. Wie, gelijk schrijver dezes, diens onvermoeide pogingen van nabij heeft medegemaakt, die zal moeten beamen, dat, wanneer er hier één is, die persoonlijk onzen dank verdient, dit allereerst moet zijn: de burgemeester van Ommen. Gelukkig de idealist gelijk hij, wien men achteraf niet kan verwijten, idealist te zijn geweest.” tot zover het commentaar in de krant van toen.
Na de aankoop door de gemeente werd Huize Het Laar gerestaureerd en verhuurd aan Jhr. B.P.S.A. Storm van ’s-Gravensande; het bosgebied werd verbeterd en als wandelpark in gebruik genomen.

Zie ook het artikel over de verkoop van Het Laar op: Landgoed Het Laar wordt verkocht: gemeente Ommen koper

Bron: Harry Woertink – 2 oktober 2021