Categorie archief: Informatiebronnen

Ommen herdenkt 4 mei 2022

Harry Woertink, Oorlog en Bevrijding

Op diverse plekken in de gemeente Ommen worden op woensdag 4 mei de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht.

Archieffoto van het monument op de gevel van het gemeentehuis met de namen van de oorlogsslachtoffers uit Ommen.
Foto: Harry Woertink
Zie ook het album “Herdenkings monumenten WOII”

Ook alle burgers en militairen van Nederland, die waar ook ter wereld omgekomen zijn sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in oorlogssituaties en bij vredesoperatie worden herdacht.

Begraafplaats Hardenbergerweg
Om 11.00 uur vindt er een bloemlegging plaats op de begraafplaats aan de Hardenbergerweg bij de oorlogsgraven van het Brits Gemenebest, de graven van de burgerslachtoffers en de graven van de slachtoffers van kamp Erika. Burgemeester Hans Vroomen houdt een toespraak, de Last Post wordt gespeeld en er is een bijdrage van de Ommer stadsdichters. De familie Nixey uit Engeland zal bij de herdenkingen aanwezig zijn. Aansluitend zal er een bloemlegging plaatsvinden bij het monument op de Joodse begraafplaats.

Kamp Erika
De historische vereniging CCO organiseert in samenwerking met oud-gevangenen van Kamp Erika een dodenherdenking bij het herinneringsmonument op de Besthmenerberg aan de Hammerweg. Het monument herdenkt de slachtoffers van het gevangenkamp Erika. Het programma op de Besthmenerberg ziet er als volgt uit: om 17.30 uur verzamelen op parkeerplaats Steile Oever, waarna om 17.40 uur het gezamenlijk vertrek is naar het herdenkingsmonument. Om 17.45 uur worden er declamaties voorgedragen en houdt burgemeester Hans Vroomen een toespraak. Om 17.58 uur klinkt The Last Post en om 18.00 uur is er 2 minuten stilte. Na de 2 minuten stilte worden er twee coupletten van het Wilhelmus gezongen, gevolgd door een defilé langs het monument en bloemlegging. Na de officiële herdenking is er mogelijkheid om koffie te drinken in de Besthmenermolen. Lees verder Ommen herdenkt 4 mei 2022 →

Uitstapje voor medewerkers De Darde Klokke naar vestingstad Coevorden

De Darde Klokke, Harry Woertink

De vrijwilligers van De Darde Klokke maakten zaterdag 30 april 2022 een historisch uitstapje naar de oude vestingstad Coevorden.

Meest imposant was het bezoek aan het kasteel.
Foto: Sir Schokkenbroek
Zie ook het album “2022 DDK -> Reisje Coevorden”

Iedereen was onder de indruk van de rijke geschiedenis die Coevorden heeft. Daarin had ook stadsgids Lambert Hans een belangrijke bijdrage. Meest imposant was het bezoek aan het kasteel. Wie dat wilde bezocht het stedelijk museum gevestigd aan de Markt. Vooraf werd koffiegedronken bij de “Heeren van Coevorden” waar ’s middags ook de lunch werd gebruikt.

Coevorden
Onder leiding van de stadsgids werd een wandeling gemaakt langs historisch plekken in de stad. Het ontstaan van Coevorden begint met een doorwaadbare plek in de rivier waar de koeien werden langs gedreven. Deze plek was door de afzetting van zand en slib ontstaan en noemde men een ‘voorde’. Na verloop van tijd werd deze plek ‘Koevorde’ genoemd. Zo ontstond uiteindelijk de naam Coevorden. Vergelijk het met de Engelse plaats Oxford, waarin dezelfde naamsbetekenis schuilgaat.

Kasteel
In Coevorden wandel je door het centrum van een stad met een bijzonder historisch verleden. De middeleeuwse stad was door zijn strategische ligging een toegangspoort naar het noorden van Nederland. Vijandige overheersers lagen op de loer. Daarom moest Coevorden maatregelen treffen: het kasteel en restanten van de vestingwerken getuigen hier nog van. Het kasteel kent een roerige geschiedenis. Vanwege de ligging in een moerasgebied op doorgangsroutes, met name die tussen Hanzesteden Münster en Groningen, en vanwege de lucratieve tolrechten, was de vesting van groot strategisch belang. Het bezit ervan wisselde vele malen, wat vaak met geweld gepaard ging. Coevorden lag strategisch op de route van Groningen naar Münster, wat de stad tot een welvarende vestingstad maakte. De in 1215 gewijde bisschop van Utrecht Otto van Lippe besloot de aanspraken van het bisdom op het gebied te verstevigen, niet in de laatste plaats om zijn inkomsten uit het gebied veilig te stellen, dan wel te vergroten. Otto stuitte echter op grote tegenstand, omdat de boeren hun heer Rudolf II van Coevorden steunden. Dit resulteerde in de slag bij Ane in 1227, waarbij Otto het leven verloor en de Drentse boeren onder commando van Rudolf II van Coevorden een klinkende overwinning behaalden.

Lees verder Uitstapje voor medewerkers De Darde Klokke naar vestingstad Coevorden →

Machinepark Ommen een unicum in de Ommer Zeeheldenbuurt

Harry Woertink

Het zag er allemaal indrukwekkend uit: een grote verzameling van machines zoals een knaap van een stoomwals, draglines, bulldozers, en meer machines voor de weg- en waterbouw.

1958. Machinepark Ommen van J.H. Careman. Rechts is nog een van de 4 houten huisjes aan de Doormanstraat te zien.
Foto: OudOmmen
Zie voor meer foto’s het album “Machinepark Ommen”.

Het ging bovendien voor die tijd om een unicum voor het oosten van het land: “Machinepark Ommen”. Initiatiefnemer van het machinepark was J.H. (Jan) Careman, een temperamentvolle zuiderling, die zich ruim een jaar geleden in Ommen had gevestigd aan de Doormanstraat 2 en zich patenthouder van 15 uitvindingen mocht noemen.

Elastieken lint
Burgemeester mr. C.P. van Reeuwijk had de eer het Machinepark Ommen naast de woning van Careman officieel te openen. Dat in aanwezigheid van vele genodigden en vertegenwoordigers van overheids- en particuliere bedrijven. Met een grote trilwals moest een over de weg gespannen lint doorgereden worden. Het elastieken lint bood echter lang tegenstand, om plotseling te knappen en midden in het gezicht van een druk filmende cameraman te vliegen….

Zeeheldenbuurt
Het machinepark in de Zeeheldenbuurt bevond zich tussen de woning van Careman en de vier destijds door de gemeente gebouwde vier houten huisjes aan de Doormanstraat. Jan Careman kreeg medewerking van een groot aantal machinefabrikanten om hier een vast machinepark te vestigen. Aannemers hoefden dan niet meer naar het westen van het land om machines aan te schaffen, was het idee hierachter. Lees verder Machinepark Ommen een unicum in de Ommer Zeeheldenbuurt →

Koningsdag Ommen zonder optocht maar wel met leuk programma

Harry Woertink, Oude gebruiken & tradities

Koningsdag wordt in Ommen weer groots gevierd met een driedaags programma: een fietstocht door versierde straten, muzikaal optreden in Oldenhaghen, een optocht van versierde fietsen en karren en op Koningsdag zelf een aubade, festiviteiten op het feestterrein en afsluitend vuurwerk aan de Vecht.

Archieffoto uit 2018 van het vuurwerk vanaf de Vechtoever.
Foto: OudOmmen
Zie ook het album “Koning(s)(inne)dag – Oranjefeesten”

De grote historische optocht van versierde wagens, voornamelijk gemaakt door scholen en buurtverenigingen en goed voor duizenden toeschouwers, gaat echter dit jaar niet door. Door de coronamaatregelen besloot het bestuur van de Oranjevereniging Ommen in december vorig jaar om in 2022 geen grote optocht te houden. “Door de Corona maatregelen kunnen wij van de scholen niet verwachten dat zij de komende periode gaan werken aan een praalwagen”, luidde destijds het besluit van het Oranjebestuur.

Versierde straten
Om er toch feestelijke dagen van te maken zijn er wel de bekende activiteiten, zoals optocht met versierde fietsen en karren, fietstocht langs de versierde straten en een gezellige feestterrein met vermaak voor jong en oud. Op Koningsdag is er ‘s morgens om 9.30 uur wel de traditionele aubade en vanaf 15.00 uur volop gezelligheid op het feestterrein aan de Koesteeg. Voor de kinderen zijn er springkussens, er is muziek en theater en volop eten en drinken. De voetbalclub FC Ommen organiseert op het feestterrein allerlei voetbal spellen. Nieuw is de kleedjesmarkt voor kinderen.
Lees verder Koningsdag Ommen zonder optocht maar wel met leuk programma →

Eiertikken in Ommen goed voor ouderwetse gezelligheid – Traditie in ere hersteld

Harry Woertink, Oude gebruiken & tradities

Tweede Paasdag was het weer zover. Ommen liep massaal uit voor het eeuwenoude eiertikken.

Veel belangstelling voor het eiertikken.
Foto: Alphons van Kesteren
Zie ook het album “Eiertikken”

Deze Ommer folklore is een jaarlijkse unieke traditie, die paasmaandag gehouden werd op de Markt rondom het Vechtpodium. Iedereen had er erg veel zin in om vrolijk een eitje te tikken tegen elkaar. Niet echt om van je medespeler te winnen, maar veel meer om elkaar weer terug te zien op dit voor Ommen traditioneel paasgebeuren. Het kon weer na twee jaar afwezigheid vanwege de corona. Het eiertikken is weer in ere hersteld.

Het pleintje op de Markt bij het Vechtpodium was vol “ouderwetse” gezelligheid. Dit kwam ook door de mensenmassa, het mooie weer, de vrolijke klanken van het Flaterpretorkest en bovenal door de perfecte organisatie van de familie Martens die al vanaf het begin van de vorige eeuw zorgen voor hard gekookte eieren. Nieuw was dit keer dat er ook een loterij aan het eiertikken verbonden was met mooie prijsjes van het Ommer bedrijfsleven.

Fotograaf Alphons van Kesteren maakte van dit traditionele paasgebeuren een fotoreportage. Meer over eiertikken in Ommen zie: Eiertikken op Tweede Paasdag een eeuwenoude traditie.
Bron: Harry Woertink – 18 april 2022

Historisch Rijwielmuseum Ommen met thema-expo over Tweede Wereldoorlog

Harry Woertink, Musea, Oorlog en Bevrijding

Het Historisch rijwielmuseum in Ommen houdt in de maand mei een speciale thema expositie over de Tweede Wereldoorlog.

V.l.n.r. Johan Overweg en Tom Bouwhuis bezig met de inrichting van de speciale thema-exposite over de Tweede Wereldoorlog.
Foto: Harry Woertink
Zie ook het album “2022 – Expositie Tweede Wereldoorlog”

Dit in het kader van 77 jaar vrijheid. Er zijn unieke fietsen te zien die aandacht besteden aan de donkere periode 1940-1945. Ook is er kleding en beeldmateriaal die herinneren aan de oorlog. Het museum is gevestigd in de oude Hema-locatie aan de Brugstaat.

Verzet
In de speciale thema-expositie komt bijvoorbeeld het koerierswerk om voedselbonnen of berichten voor het verzet over te brengen in beeld. Bonnen en andere papieren werden verstopt in de zadelbuis van de fiets. Ook is er een fiets met massieve banden te zien die gebruikt werd als transportfiets om voedsel te halen of een kinderwagen met dubbele bodem die tijdens de Oorlogswinter werd ingezet. Engelse parachutisten figureren in de expo compleet met fiets. In die combinatie werden ze uit vliegtuigen gedropt. Of een Duitse soldaat op fiets met uitrusting. Ook worden met teksten en foto’s (oorlogs)verhalen uitgebeeld. Voor de thema-expositie zijn ook de leerlingen van de basisscholen uitgenodigd.

Verzamelaars Johan en Tom
De materialen voor de thema-expositie zijn voornamelijk afkomstig van verzamelaars Johan Overweg en Tom Bouwhuis, beiden vrijwilliger in het museum. Johan heeft speciale interesse in oorlog en fietsen en Tom houdt zich bezig met alles wat oud of antiek is. Niet verwonderlijk dan ook dat Tom zelfs zijn eigen woonappartement ingericht heeft met spulletjes uit de vijftiger- en zestiger jaren en in zijn vrije tijd zich ook zo kleedt. Het museum is op 1 april gestart met een nieuw seizoen. De belangstelling is vanaf de opening opnieuw overweldigend. En dat heeft niet alleen te maken met de bijzondere gunstige ligging van het museum – midden in het centrum – maar ook met de gehanteerde formule om van de bezoekers geen entree te vragen maar een vrijwillige donatie voor de instandhouding van het museum. Lees verder Historisch Rijwielmuseum Ommen met thema-expo over Tweede Wereldoorlog →

Jef Last krijgt postuum bijzondere onderscheiding voor verzetswerk

Harry Woertink, Oorlog en Bevrijding

De vergeten verzetsman Jef Last (1898-1972) gold ooit als beroemdheid in Nederland. In de laatste oorlogsmaanden van 1940-1945 zette Last zich in voor de Binnenlandse Strijdkrachten.

Afbeelding uit het boek ‘Aan de bronnen van het verzet’ van Jef Last.
Afb.: OudOmmen

Daarvoor ontvangt hij maandag 11 april (de Bevrijdingsdag van Ommen) op kasteel Eerde postuum het draaginsigne dat prins Bernhard in het leven riep.

Kasteel Eerde
Ida Last-ter Haar de vrouw van Jef Last werkte in de oorlog als huismoeder voor leerlingen van de Quakerschool op kasteel Eerde. Zij zorgde in de oorlogsjaren ook voor (geheime) contacten tussen de ondergrondse en de omgeving van het kasteel, die vooral nodig waren omdat de Duitsers nabij het kasteel gestationeerd waren, zowel op Kamp Erika als tegenover het kasteel gelegen munitiekamp. Jef Last heeft er voor gezorgd dat de toenmalige schooldirecteur Werner Hermans na de bevrijding commandant werd van het van gevangenkamp Erika (met een k) naar interneringskamp geswitchte Erica (met een c). Dit om orde te bewaken op het interneringskamp waar na 11 april 1945 leden van de ondergrondse als bewakers optraden die hun haat op de gevangenen zouden kunnen botvieren, zo liet Hermans ooit na de oorlog eens weten.

Verzet
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de rechtstaat buiten werking gesteld. Er was sprake van willekeur, vervolging, terreur en moord. Verreweg de meeste mensen probeerden er het beste van te maken en gingen zoveel mogelijk door met hun dagelijks leven. Een kleine groep kwam in verzet. Kwam op voor de rechten van anderen. Verzette zich tegen onrecht en onrechtvaardigheid zo ook Last. Josephus (Jef) Carel Franciscus Last werd geboren op 2 mei 1898 te Den Haag. Door het beroep van zijn vader werd er veel verhuisd. In respectievelijk Den Haag, Leeuwarden, Venlo, Deventer en Amsterdam bracht Last zijn jeugd door. Hij was een Nederlands dichter, prozaschrijver, vertaler en reiziger. In 1941 wordt hij actief voor het illegale blad De Vonk. De Vonk is de naam van twee verschillende illegale blaadjes tijdens de Tweede Wereldoorlog. De bijbehorende Nederlandse verzetsorganisatie wordt als de Vonk-groep aangeduid. Jef geeft lezingen, houdt zich druk bezig met ideologische en theoretische achtergrond van De Vonk en publiceert in het blad. In maart 1942 volgt een grote arrestatiegolf in de Amsterdamse Vonkgroep. Last ontkomt omdat hij zich op dat moment in Katwijk bevindt. Vanaf dat moment Last onderduiken. Hij blijft ook ondergronds actief voor het blad.

Lees verder Jef Last krijgt postuum bijzondere onderscheiding voor verzetswerk →

Eiertikken op Tweede Paasdag een eeuwenoude traditie

Harry Woertink, Oude gebruiken & tradities

OMMEN – Tweede Paasdag is het weer zover. Dan loopt Ommen massaal uit voor het eeuwenoude eiertikken. Deze Ommer folklore is een jaarlijkse unieke traditie, die paasmaandag gehouden wordt op de Markt rondom het Vechtpodium.

1984. Eiertikken, hier nog op het Kerkplein met v.l.n.r. Martend Makkinga, Gerard Martens en pastoor Flapper.
Foto: OudOmmen
Zie ook de albums “Paastradities” en “Eiertikken”.

De start van deze unieke traditie is om 11.15 uur. In groepjes duelleren honderden (oud) Ommenaren en toeristen met elkaar. Niet met vervaarlijk wapentuig, maar met eieren in hun knuisten. Scherp op scherp, stomp tegen stomp. Eiertikken, heet dit jaarlijkse volksvermaak, waar het de bedoeling om de eieren zo lang mogelijk heel te houden. Het is de familie Martens samen met de historische vereniging Gemienschop van Oll Ommer die het eiertikken op Tweede Paasdag als eeuwenoude folklore overeind weet te houden.

Paasloterij
Al jaren achtereen is het de familie Martens die bijna 2000 hardgekookte eieren aan de man of vrouw brengen. Ze posteren zich op het marktplein met de tot de rand toe gevulde kisten met eieren. “Na twee jaar lang geen traditioneel eiertikken georganiseerd te kunnen hebben door de pandemie, blazen we dit gezellige evenement dit jaar nieuw leven in en wel met een geheel nieuwe toevoeging, namelijk: een paasloterij”, aldus Erwin Martens. “Bij aankoop van tien eitjes geven we er een gratis lot bij en bij een vol treetje zelf vijf gratis loten. Het eiertikken moet een mooi evenement worden voor jong en oud. Daarom ook deze loterij. Direct na het eiertikken vindt de trekking plaats bij de muziektent, waarmee fantastische prijzen te winnen zijn dankzij de sponsoring van vele Ommer ondernemers”.

Op de Markt
Tot de zeventiger jaren van de vorige eeuw werd er getikt voor het gemeentehuis aan de Markt. Met de aanleg van de nieuwe Vechtbrug werd het evenement verplaatst naar het Kerkplein. Maar sinds 2016 is het evenement weer terug op de Markt. De familie Martens kookt de eieren voor het paasweekeinde in een oude kookpot. Alle eieren worden één voor één gekeurd voordat ze in het kokende water belanden. Het koken gebeurt in een jutezak. Na ongeveer twintig minuten wordt de zak er uitgehaald. Lees verder Eiertikken op Tweede Paasdag een eeuwenoude traditie →

Officiële opening openbare lagere school en ULO aan het Vrijthof

Harry Woertink

Na eerst aan het Kerkplein gezeten te hebben werd op 6 november 1847 aan het Vrijthof een nieuwe openbare lagere school geopend.

1936. Heropening van de Openbare Lagere School en School voor U.L.O. op woensdag 16 september 1936. Aukje Postma reikt de sleutel uit aan burgemeester Nering Bögel, rechts kijkt voorzitter van de Oudercommissie Johannes Hurink mee.
Foto: OudOmmen
Zie ook het album “1936 – Opening verbouwde school Vrijthof”

Een twee-klassige school met één lokaal aan het Vrijthof en één daarachter. Het Vrijthof zelf deed dienst als speelterrein voort de kinderen. De school kreeg de naam “De Bijenkorf”. Hoofd der school was Gerrit Jan van der Heide, die tevens koster en voorzanger in de kerk was. Door de stijging van het aantal leerlingen werd de school te klein. Door enkele huizen af te breken ontstond in 1883 de mogelijkheid tot uitbreiding van een school met 6 lokalen, binnenplaats Boven de entree van de school was een plaat gemetseld met daarop vermeld: ‘Gemeenteschool anno october 1883’.

Belangrijke verbetering
In 1922 komt er een belangrijke verbetering van het onderwijs in Ommen. Aan de school wordt dan toegevoegd het ULO (Uitgebreid Lager Onderwijs) als vervolgonderwijs na de lagere school. In 1936 komt er een belangrijke verbetering in het schoolgebouw zelf met een verbouwing. Burgemeester C.E.W. Nering Bögel heeft de eer het vernieuwde schoolgebouw officieel te openen. De plaatselijke krant doet alsvolgt verslag van deze heugelijke gebeurtenis:
“Woensdagmiddag 16 september 1936 had te Ommen de officiële opening plaats der verbouwde Openbare Lagere en U.L.O. school in de kom. Om half twee trokken de leerlingen in feestelijken optocht, waarin eenige versierde wagens, voorstellende het onderwijs voor honderd jaar en het tegenwoordige, meereden, voorafgegaan door de muziekvereeniging Crescendo, door Ommen’s straten. Toen de optocht op het Vrijthof was gearriveerd, nam, nadat de voorzitter der Oudercommissie, de heer Joh. Hurink, de talrijke aanwezigen een hartelijk woord van welkom had toegeroepen en hen dank had gebracht voor de cadeaux aan de school aangeboden, namelijk een portret van H.M. de Koningin en een electrische klok, de burgemeester het woord. Lees verder Officiële opening openbare lagere school en ULO aan het Vrijthof →

Vereniging De Ommerschans vergadert

Harry Woertink, Ommerschans

De Vereniging Ommerschans vergadert donderdag 14 april 2022 om 20.00 uur in ’t Trefpunt aan de Meppelerweg 34 in Balkbrug.

Gidsen zorgen voor rondleidingen op en rond de Ommerschans.
Foto: Harry Woertink
Zie ook het album “Ommerschans”

Diverse agendapunten passeren die avond de revue waaronder het jaarverslag. Rob Annink en Cisca Joldersma worden aan de leden voorgesteld om de bestuur vacatures in te vullen. Op de vergadering krijgt ook de herdenking 350 jaar Rampjaar (1672-2022) aandacht. William Janssen en Ans Esselink geven tekst en uitleg over de Rampjaarherdenking Ommerschans die op zaterdag 18 juni zal plaatsvinden in de Ommerschans. Hiervoor is de vereniging nog op zoek naar vrijwilligers die willen helpen bij de organisatie van deze historische dag.

Wandelen met gids
Uit het jaarverslag van 2021 blijkt dat de vereniging aanmerkelijk minder wandelingen kon organiseren als gevolg van de pandemie. Voor leerlingen van verschillende basisscholen uit de voormalige gemeente Avereest, die het lespakket Ommerschans in hun lesprogramma kon wel een rondwandeling gehouden worden. In kader van de presentatie van het boek Altijd Vluchten van schrijfster Christine Linneweever is een speurtocht met vragen voor de basisschoolleerlingen uit Balkbrug georganiseerd. Ook voor een viertal families hebben de gidsen een rondwandeling mogen verzorgen en kwam eveneens een groep uit Borger-Odoorn langs voor een wandeling door de schans. Tot de gilde van Ommerschansgidsen behoren: William Janssen, Gert Kerkdijk, Henk Smit, Jannita Visscher, Rosanne Farmer, Henk Michel, Jan Smits, Simone Hof en Ans Esselink.

Bezoekerscentrum
De vereniging streeft ernaar de bestaande wandeling door de Ommerschans op papier te zetten en de route opnieuw te markeren. Ook wordt gekeken naar mogelijkheden van digitalisering van de wandeling op de Ommerschans. Het bestuur is het laatste deel van vorig jaar vooral bezig geweest met de komst van een bezoekerscentrum. Eind 2020 bleek dat Veldzicht zijn toezegging voor het vestigen van een informatiecentrum in de Veldzichthoeve terugtrok. Goede raad bleek duur, tot de oude schuur naast de Ommerschans van eigenaar Arend Jan Slager in beeld kwam. Lees verder Vereniging De Ommerschans vergadert →