De slopershamer. Dat stond het karakteristieke pand aan de Kruisstraat 1 in Ommen zo’n vijftig jaar geleden te wachten.

Het komplan van maart 1969 waarbij het pand van Van Eerten reeds is verwijderd.
Illustratie: Archief fotojournalist Herman Wigbels

Het (auto)verkeer moest makkelijker door Ommen kunnen rijden. Het pand met daarin een boekhandel stond in de weg en moest daarom worden afgebroken. Maar dankzij protest van de eigenaar/bewoner, Dick van Eerten, is het niet zover gekomen. Het van oorsprong uit 1903 daterende koffiehuis van den Volksbond, boekhandel/drukkerij en nu een modewinkel staat er gelukkig nog steeds.

Handtekeningactie inwoners
Afbraak van het pand zou een betere toegang tot de Kruisstraat mogelijk moeten maken, zo luidde het ontwerp van het nieuwe komplan Ommen in 1969. Van Eerten had van meet af aan bezwaar tegen deze voorgenomen afbraak. Hij vond daarbij steun van een groot deel van de bevolking van Ommen die een handtekeningenactie op touw had gezet waarin ze hun afkeuring uitspraken over alle stadsveranderingen van de laatste jaren.

Komplan
Bredere straten in de kom, wijziging van de Varsenerstraat in winkelbestemming en meer parkeerplekken, daar ging het plan voor. Het nieuwe ontwerpkomplan liet de oude eivorm, steunend op de vroegere wallen om de stad onaangetast. Ook de nieuwe winkelstraten en stegen bleven onaangetast, omdat volgens stedenbouwkundige Ir. Hajema daarin juist het typisch knusse karakter van Ommen zit. Behalve de afbraak van het pand van Van Eerten moesten ook in een aantal straten oude vervallen boerderijen en andere panden worden gesloopt, zoals in de Varsenerstraat, Bermerstraat en Gasthuisstraat.

De gemeenteraad van Ommen gaf in zijn vergadering van 27 september 1969 gehoor aan het besluit van het toenmalige college van burgemeester en wethouders om het karakteristieke winkelpand Kruisstraat 1 af te breken. Verkeerstechnisch zou hier op de hoek Kruisstraat-Varsenerstraat een doorbraak moeten komen. De raad protesteerde nog wel heftig tegen de voorgenomen sloop en onderschreef de bezwaren van Van Eerten en die van de bezwaar makende inwoners. Maar burgemeester Van Reeuwijk wilde het bezwaar van Van Eerten buiten behandeling houden omdat deze te laat was ingediend. Het college was niet op een andere gedachte te brengen. Door alle strubbelingen had de raad uiteindelijk een vergadering van ruim 3 uur nodig om het komplan goed te keuren.

Raad van State
Na het besluit van de raad tekenende Van Eerten bezwaar aan bij Gedeputeerde Staten van Overijssel. Die nam ambtshalve het bezwaarschrift wel in behandeling, maar de conclusie was uiteindelijk toch dat het pand van Van Eerten zou moeten verdwijnen. Vervolgens trok Dick van Eerten persoonlijk naar de Raad van State in Den Haag om zijn gelijk te halen. Daar kwam Van Eerste als overwinnaar uit het strijdperk tevoorschijn. De Raad van State accepteerde Van Eerten’s excuus dat hij door ziekte niet tijdig een bezwaarschrift bij de Ommer gemeenteraad had kunnen indienen. Ook de motivatie dat afbraak toeristisch gezien een verlies voor de stad zou inhouden en dat de erkende boekhandel op een voor Ommen niet te evenaren allereerste stand was gelegen speelden mee. De Raad van State onderschreef de door Van Eertens aangevoerde bezwaren. Het hoogste college verleende op 20 juni 1972 dan ook geen goedkeuring aan het komplan Ommen, zover dat gelegen was aan de oostkant van de Varsenerstraat. Aan dit triomf van Van Eerten kan tot aan vandaag te dag genoten worden: het inmiddels gerestaureerde winkelpand Kruisstraat 1 in Ommen staat er nog steeds in volle glorie.

Zie voor meer informatie over het pand van Van Eerten het artikel op deze site: HKO reeks: Ommen historisch belicht (13) Van Koffiehuis tot drukkerij.

Bron: Harry Woertink – 30 maart 2018