Onder grote belangstelling is zaterdagmiddag aan de Stegerdijk in de Ommer buurtschap Stegeren officieel het vernieuwde verzetsmonument onthuld.

Het vernieuwde verzetsmonument aan de Stegerdijk in Stegeren.

Salland
Als zonen van leden van de voormalige verzets- en droppingsgroep Salland die een grote rol speelde in het verzet – hadden Hans Nieboer en Philip Beekman de eer het monument te onthullen. Met het nieuwe monument wordt het droppingsveld uit de Tweede Wereldoorlog levend gehouden en ook de betrouwbare, hulpvaardige en zwijgzame boerenbevolking van Stegeren en Junne.

Op initiatief van Plaatselijk Belang Stegeren/Junne is een nieuw Cortenstaal verzetsmonument ontworpen als vervanging van de in 1985 aan de Stegerdijk geplaatste veldkei die de droppings van de Verzetsgroep Salland in leven houdt.

Het huidig monument wordt 25 oktober vervangen door een nieuw in cortenstaal uitgevoerd ontwerp.

Onthulling 25 oktober
Het nieuwe monument maakt de geschiedenis van de droppings in Stegeren beter zichtbaar en heeft naast een ceremoniële-, gedenk- en informatieve functie ook een belevingscomponent. In opdracht van- en samen met de leden van- de Werkgroep monument Stegeren zijn Bas Bosscher van Mooi Creatie en beeldend kunstenaar Eric Schutte druk bezig met de realisering. De onthulling van het nieuwe monument is op zaterdagmiddag 25 oktober. Om 15 uur klinkt aan de Stegerdijk eerst een welkom en daarna volgt de onthulling van het monument door Hans Nieboer en Philip Beekman, beiden zijn zonen van leden van de voormalige verzetsgroep Salland. De kunstenaars Eric Schutte en Bas Bosscher zullen een toelichting geven op het ontwerp.

Verzetsgroep Salland
In de Tweede Wereldoorlog speelde de ondergedoken verzetsgroep Salland een grote rol.  De gedropte geheim agent en telegrafist Jaap Beekman, alias Maurits, was in de jaren 1944 en 1945 actief voor het verzet. Door de in Zwolle geboren en getogen Beekman werden met zijn zendberichten in contacten met de Raad van Verzet in Londen maar liefst 13 geslaagde droppings in Stegeren voorbereid, uniek in Nederland. Zijn zendberichten waren cruciaal voor de droppings en de voorbereiding op de naderende bevrijding. Bij de verzetsgroep Salland waren zo’n 15 verzetsmensen uit de regionale omgeving van de buurtschap betrokken. Dankzij de zwijgzame bevolking van Stegeren is het onderduikershol nooit ontdekt door de Duitsers.

Stegeren
In de laatste twee oorlogsjaren van de Tweede Wereldoorlog werd het verzet steeds groter. Er ontstonden verzetsgroepen om strijd te leveren tegen de Duitsers. Het ontbrak ze echter aan wapens. Vanuit Engeland werden daarom boven Nederland met vliegtuigen wapens gedropt voor het verzet. Stegeren heeft daarbij een belangrijke rol gespeeld. Vanaf 1944 kwamen hier parachutes naar beneden met daaraan containers waarin wapens en andere materialen zaten. “Evert” was de naam van het droppingsveld. Dit was ook de schuilnaam van de commandant van het verzet in Salland, Evert Lancker, die het eind van de oorlog zelf niet meer mee zou mogen maken. Het afwerpterrein Stegeren had in de illegaliteit een bekende naam. Hoewel vlak onder de rook van het beruchte kamp Erika, konden de droppings telkens tot een goed einde gebracht worden, vooral ook door de hulp en stilzwijgende medewerking van de plaatselijke bevolking.

“Bevrijding rond de Lemelerberg” is een nieuw boek met herinneringen over de bevrijding van Lemele op 10 april 1945.

Eerste exemplaar van het nieuwe boek ‘Bevrijding rond de Lemelerberg’ voor de 99-jarige Hanna Dijk-Wunnink.

Bevrijdingsverhalen
Vrijdagmorgen werd het boekwerk gepresenteerd in het gebouw De Schakel in Lemele in aanwezigheid van de verhalenvertellers van toen waar Anna Dijk-Wunnink en burgemeester Hans Vroomen als eersten het nieuwe boek kregen uitgereikt uit handen van Adri Pouw, voorzitter van “Stichting ‘t Lemels Arfgoed”. De herdenkingsuitgave met verhalen uit Lemele, Archem en Dalmsholte – de vijfde op rij – is een initiatief van ‘t Lemels Arfgoed in het kader van de herdenking en viering van 80 jaar Vrijheid.

Chocola
“Wat kun jij je nog herinneren van de Bevrijdingsdag van Lemele 10 april 1945?”, luidde de vraag die de toen nog jonge oorlogsgetuigen uit Lemele, Archem en Dalmsholte kregen voorgelegd.

De tekst “Het gaat je goed bij alles wat je doet” maar dan in het Ommer dialect is een unieke Ommer groet die al meer dan 75 jaar lang wordt gebezigd. Hoe komt Ommen aan deze tekst?

1947. De door de inwoners van de gemeente Ommen geschonken cantine-wagen in gebruik bij het Regiment Jagers in Ned. Indië.
Zie voor meer foto’s het album “Nederlands-Indië”.

Tussen 1945 tot 1949 werden tienduizenden dienstplichtige Nederlandse soldaten (en vrijwilligers) naar ‘Indië’ – het huidige Indonesië – gestuurd om daar ‘orde en vrede’ te brengen. Ruim zesduizend mannen zijn helaas nooit van hun missie teruggekomen. Zij sneuvelden, verongelukten of overleden aan ziektes. Uit de gemeente Ommen zijn 132 mannen uitgezonden geweest.

Het Ommer historisch tijdschrift De Darde Klokke staat dit jaar vier edities lang in het teken van 80 jaar Vrijheid.

April 1945. Een door explosies beschadigde Vechtbrug. Niet alle bommen deden hun werk voor de Duitsers. Ze liggen hier nu verzameld om afgevoerd te worden.

Dagelijks leven
In het nieuwste nummer (216), de derde uitgave van het jaar 2025 gaat de aandacht uit naar de bevrijding van Ommen. In het voorjaar van 1945 hervatten de geallieerden hun opmars in Nederland. De bevrijding was vooral het werk van de grote geallieerde mogendheden. Na vijf jaar oorlog gaf Duitsland zich uiteindelijk over op 4 mei 1945. Na de bevrijding wordt het dagelijkse leven weer opgepakt. De deels provisorisch herstelde Vechtbrug wordt nog eens onderhandengenomen door de Engelse Royal Engineers (genie). Deze militairen bivakkeerden in de school op het Vrijthof en hebben onderdak in hotel De Zon.

In de gemeente Ommen zijn verschillende monumenten of andere tekens die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog:

In Lemele op de begraafplaats aan het Zandeinde is het oorlogsmonument Vrede en Vrijheid te vinden. Het monument symboliseert twee werelden. De buitenste ijzeren aardbol beeldt de door oorlog verscheurde wereld uit. Door de wonden van de oorlog heen groeit een tak die plaats biedt aan de vredesduif. Komend vanuit de wereld van vrede en vrijheid een takje meegenomen als bewijs dat de wereld bestaat, werkelijk leeft.
Klik op deze link voor meer foto’s van oorlogsmonumenten:

1. Monument gemeentehuis
Aan de muur van het gemeentehuis bevindt zich een gebeeldhouwd herdenkingsmonument, ter herinnering aan de strijd voor de vrijheid tegen de onderdrukking in de oorlogsjaren 1940-1945. De maker van het monument is Titus Leeser.

“Muziek uit de landen van onze bevrijders” is zaterdag 19 juni het thema van twee mini orgelconcerten door de bekende organist Sander van Marion.

Sander van Marion 19 juli te gast in Ommen met een Wandelconcert.

80 jaar Vrijheid
Het wandelconcert begint om 14.30 uur in de Sint Brigittakerk aan de Nering Bögelstraat. Vervolgens is er een korte wandeling naar de Hervormde kerk aan het Kerkplein, waar om 15.30 uur waar het orgelconcert wordt voortgezet. Prachtige muziek en improvisaties over melodieën van in -en na de oorlog. Dit in het kader van de viering en herdenking 80 jaar vrijheid.

De Dodenherdenking op de Besthmenerberg werd door honderden belangstellenden bezocht.  

Honderden belangstellenden op de Besthmenerberg tijdens Dodenherdenking.

Belang van herdenken
In de bossen van de Besthmenerberg herinnert een gedenkmonument de slachtoffers van het gevangenkamp Erika. De plechtigheid vond plaats aan het eind van de middag. Opvallend was de aanwezigheid van veel jongeren. Waarnemend burgemeester Tjeerd van der Zwan hield een toespraak waarin hij het belang van herdenken benadrukte.

Wilhelmus
Leerlingen van basisschool Nieuwebrug lazen zelf gemaakt gedichtjes voor en reikten daarna de kransen uit die bij het gedenkmonument geplaatst werden. Na het taptoe signaal, twee minuten stilte en het zingen van het Wilhelmus volgde een defilé langs het monument met bloemlegging.

Over het gevangenkamp is een video gemaakt: Opdat wij niet vergeten: Kamp Erika, die via deze link hier te zien is:

Tekst: Harry Woertink – Foto: Jan Spijkers

In de Tweede Wereldoorlog speelde de ondergedoken verzetsgroep Salland een grote rol. 

Op een verscheurde foto een deel van de verzetsgroep Stegeren met staand in het midden met baret commandant Jan Nieboer uit Vroomshoop.

13 geslaagde droppings
De gedropte geheim agent en telegrafist Jaap Beekman, alias Maurits, was in de jaren 1944 en 1945 actief voor het verzet. Door de in Zwolle geboren en getogen Beekman werden met zijn zendberichten in contacten met de Raad van Verzet in Londen maar liefst 13 geslaagde droppings in Stegeren voorbereid, uniek in Nederland.
Zijn zendberichten waren cruciaal voor de droppings en de voorbereiding op de naderende bevrijding. Bij de verzetsgroep Salland waren zo’n 15 verzetsmensen uit de regionale omgeving van de buurtschap betrokken. Dankzij de zwijgzame bevolking van Stegeren is het onderduikershol nooit ontdekt door de Duitsers.

Stegeren
In de laatste twee oorlogsjaren van de Tweede Wereldoorlog werd het verzet steeds groter. Er ontstonden verzetsgroepen om strijd te leveren tegen de Duitsers. Het ontbrak ze echter aan wapens. Vanuit Engeland werden daarom boven Nederland met vliegtuigen wapens gedropt voor het verzet. Stegeren heeft daarbij een belangrijke rol gespeeld. Vanaf 1944 kwamen hier parachutes naar beneden met daaraan containers waarin wapens en andere materialen zaten. “Evert” was de naam van het droppingsveld.
Dit was ook de schuilnaam van de commandant van het verzet in Salland, Evert Lancker, die het eind van de oorlog zelf niet meer mee zou mogen maken. Het afwerpterrein Stegeren had in de illegaliteit een bekende naam. Hoewel vlak onder de rook van het beruchte kamp Erika, konden de droppings telkens tot een goed einde gebracht worden, vooral ook door de hulp en stilzwijgende medewerking van de plaatselijke bevolking.
Afwerpterrein Stegeren werd intensief benut door de verzetsgroep. Kapitein Evert Lancker uit Hoge Hexel gaf tot diens sneuvelen op 11 februari 1945 leiding met verzetsmensen uit Vroomshoop, Den Ham, Daarle, Beerzerveld en Mariënberg. De 29-jarige Jan Nieboer alias Jetro uit Vroomshoop was commandant van de verzetsgroep Stegeren. Verder bestond de groep uit de volgende verzetsmensen Jaap Beekman (marconist), Kees Geurtze, Jan Rutgers (jonge Buter), Jaap Kolkman (de Kok), Derk Veurink, Evert Vaartjes, (Amos), Bertus Maters, Henk Brand (Blonde Henk), Marinus de Bruin, Gerard Niezink, Roelof van Veldhuizen, Gijs van der Haar en Johan Rutgers (Buter). De geheime agenten waren onder meer Christiaanz en Cor den Dekker.

Verplaatsing na verraad
De verzetsgroep Salland moest na een eerste dropping aan de Loomsweg in de buurtschap Hoge Hexel onder de gemeente Wierden op 13 september 1944, door verraad noodgedwongen haar werkterrein verplaatsen. Na enig zoeken vond men een nieuw terrein in Stegeren in de gemeente Ommen op het landgoed van baron Bentinck van Schoonheten. De eerste weken werd onderdak gevonden in de boerderij van landbouwer Weitkamp. Daarna dook men van augustus 1944 tot het einde van dat jaar onder in een hut in de Stegerense bossen. Toen de Duitsers er lucht van begonnen te krijgen, werd een hol bij het afwerpterrein gegraven, waarin alle mannen een onderdak vonden. Hierin werden ook de gedropte wapens –brenguns, stenguns geweren en pistolen – gereed gemaakt voor verzending. Het verzorgingsgebied bestond uit Dedemsvaart, Dalfsen, Deventer, Holten, Kampen, Lemele, Ommen, Vriezenveen, Lemelerveld, en de Achterhoek. Soms werden de wapenzendingen afgehaald of bracht de groep ze zelf weg met een paard en wagen, per schip of op de fiets. Er waren dertien geslaagde droppings van totaal 48 ton wapens, munitie, levensmiddelen en kleding. Per dropping werden circa 20 containers afgeworpen. Ook zweefden acht geheime agenten aan parachutes naar beneden, waarna deze elders op veilige plaatsen werden ondergebracht. Stegeren werd door de verzetsgroep gezien als één van de veiligste afwerpterreinen in Nederland. Bovendien werden vanuit Stegeren de nodige sabotage-activiteiten verricht. Overigens vond in Stegeren op 7 november 1941 ook al een dropping plaats met het zogeheten Englandspiel toen de geheime agenten Huub Lauwers en Thijs Taconis werden gedropt. Hun fiets met parachute werd een dag later gevonden.

Lees verder Afwerpterrein Stegeren 1944-1945. “In dankbare herinnering aan de verzetsgroep Salland gedragen door de steun en zwijgzaamheid van de bevolking.” →

Op zondag 4 mei wordt bij verschillende monumenten in de gemeente Ommen stil gestaan bij Dodenherdenking.

Monument gemeentehuis. Ter herinnering aan de inwoners van Ommen die door oorlogshandelingen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Het oorlogsmonument herinnert 71 namen van omgekomen Ommenaren, ook de Joodse bevolking en de Joodse leerlingen van de Internationale Quakerschool Eerde en zij die omgekomen zijn in het voormalig Nederlands Indië en Korea.

80 jaar Vrijheid
Tijdens Dodenherdenking worden alle burgers en militairen van Nederland herdacht die waar ook ter wereld zijn omgekomen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Het jaarthema voor 2025 is “80 jaar Vrijheid”.