OMMEN – De Wolfskuil Groepsaccommodaties in Ommen viert dit jaar haar 75-jarig bestaan.

De grondlegger van De Wolfskuil jonkheer Ocker Repelaer van Molenaarsgraaf (1888-1975). Voor meer foto’s zie het album: “De Wolfskuil Groepsaccommodaties“

Om dit 75-jarig jubileum te benadrukken wordt op donderdagmiddag 13 april een natuur- en belevingspad officieel in gebruik genomen. De route van deze buitengewoon avontuurlijke wandeling gaat door het mooie bosgebied met start vanaf het voedselbos. Hier geeft een informatiepaneel een korte geschiedenis. Onderweg kunnen leuke opdrachten uitgevoerd worden die met de natuur en de directe omgeving te maken hebben.

Jonkheer Repelaer

De Wolfskuil is al 75 jaar een plek waar vele kinderen en jongeren hutten hebben gebouwd, vuurtjes gestookt, bosspelen hebben gedaan en genoten van een vrolijke vakantie. Een buitengewoon avontuur voor kwetsbare jongeren die een steuntje in de rug konden gebruiken. Dit is mogelijk gemaakt door de oprichting van de Hopman Repelaer stichting in april 1948 door jonkheer Ocker Repelaer van Molenaarsgraaf (1888-1975).

De naam Repelaer is onlosmakelijk met de Wolfskuil verbonden. Met de oprichting van de stichting wilde de jonkheer waarborgen dat kinderen die een steuntje in de rug nodig hebben, vakantie kunnen vieren. Jonkheer Repelaer was iemand die zich het lot aantrok van minderbedeelden. Hij was zeer welgesteld. Zijn familiebezit was voornamelijk afkomstig van de familie van zijn moeder, de familie Van Lynden.

Padvinderij

In 1911 komt Ocker Repelaer in aanraking met de padvinderij van Robert Baden Powell, de grote voorloper van de scoutingbeweging in de wereld. Als hij 37 jaar oud is richt Repelaer een padvinderijgroep op met de naam “Willen is Kunnen” oftewel WIK. Uit de eerste opgerichte groep ontstaan meerdere padvinderijgroepen in Den Haag en omstreken. Nadat hij in 1936 Wassenaar voor de padvinderij een landgoed koopt gaat dat ook in Ommen gebeuren. Zijn neef, Baron van Pallandt van Eerde, verkoopt hem in 1938 een groot bosterrein van de Wolfskuil, zoals Repelaer omschrijft met als doel: “tot recreatie van de grote stadsjeugd”.

Kinderhuis

De sociaal bewogen jonkheer Repelaer laat dan in de Wolfskuil een groot kinderhuis bouwen. Hier begint het Leger des Heils een kindersanatorium voor kinderen uit achterstandswijken van de Randstad, ook wel “bleekneusjes” genoemd. Zij logeren daar voor ongeveer vier weken om weer aan te sterken. Het zijn de crisisjaren van de jaren dertig van de vorige eeuw. Ook zijn geesteskind: de padvinderij WIK uit Den Haag haalt hij naar Ommen om ze in de zomermaanden te laten kamperen. Hij regelt daarvoor tenten, vervoer en foerage en laat een blokhut bouwen voor de padvinderij.

Vanaf mei 1945 tot 1947 wordt het kinderhuis op de Wolfskuil beschikbaar gesteld voor kinderen van wie de ouders gedetineerd waren vanwege hun oorlogsverleden. In 1947 brandt door een defect aan de centrale verwarming het kinderhuis van het Leger des Heils tot de grond toe af. Alleen de inventaris kon nog worden gered. Een jaar na de brand staat er weer een nieuw gebouw. Dan ook wordt de Hopman Repelaerstichting opgericht. Om precies te zijn op 15 april 1948.

Sint Jorishoeve

In het nieuwe onderkomen wordt voorts ingezet op het organiseren van zomerkampen voor padvinders, voornamelijk afkomstig uit Den Haag, waar jonkheer Repelaer hopman is. Het gebouw Wolfskuil krijgt de naam Sint Jorishoeve. Padvinders kamperen op naastgelegen grasveldjes. Even verderop wordt een houten Blokhut gebouwd en de diepe kuil waar het bosgebied de Wolfskuil zijn naam aan ontleent wordt geschikt gemaakt voor kampvuren en openluchtmeetings. In 1957 breekt er opnieuw brand uit. Dit keer is het de Blokhut. Ook hier verrijst na korte tijd weer een nieuwe Blokhut.

Nationaal Padvinderskamp

Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Nationale Padvinders Vereniging (NPV) werd in augustus 1950 in Ommen het Nationaal Padvinderskamp gehouden. Zo’n 7000 padvinders kwamen tien dagen naar Ommen en werden ondergebracht in verspreide kampen, ook in de Wolfskuil. In de kuil kwam een amfi-theater met op de hellingen zitplaatsen van plaggen, zodat de padvinders rondom de kampvuren konden zitten. Hier worden godsdienstoefeningen en opvoeringen gehouden voor de duizenden padvinders. Het openluchttheater werd later voor meerdere doeleinden gebruikt zoals muziekoptredens en Pinkstermeetings. Hopman Repelaer bivakkeerde zelf regelmatig op De Wolfskuil. Vanaf het begin van de jaren zestig ging hij De Wolfskuil ook beschikbaar stellen aan andere groepen, zoals scholen en groepjes ongehuwde moeders.

Repelaerhoeve

Na het overlijden van de ongehuwde jonkheer Ocker Repelaer van Molenaarsgraaf in 1975 blijft de Hopman Repelaerstichting bestaan en beheert de nalatenschap van Hopman Repelaer. De benaming Sint Jorishoeve van het hoofdgebouw wijzigt in Repelaerhoeve. Het bosgebied, oorspronkelijk 28 hectare is dan nog 16 hectare groot. Door de jaren heen zijn vele ontwikkelingen in gang gezet met de bedoeling de oorspronkelijke idealen van jonkheer Repelaer op een steeds in de tijd passende wijze te realiseren. De groepsaccommodaties werden uitgebreid of in de afgelopen jaren onderworpen aan ingrijpende onderhoudsbeurten. De doelstelling van de jonkheer is altijd gebleven: een warm hart toedragen aan kinderen en jongeren die het minder hebben. Zij kunnen dan ook met korting op het landgoed De Wolfskuil hun vakantie vieren. Het gaat dan om kampen onder professionele begeleiding voor kinderen die opgroeien in armoede, met gedragsproblemen, ziekte of verstandelijke beperking. Vanaf de zestiger jaren gaat Repelaar de Wolfskuil ook beschikbaar stellen aan andere groepen dan de padvinderij. Aan het kampeerhuis wordt dan nog een kleiner logeerhuis toegevoegd: de Mowglihut.

Idealen

Nog steeds zet het bestuur van de Hopman Repelaerstichting de idealen van de jonkheer voort; zij het dat de padvinderij als specifieke doelgroep is losgelaten en algemener is geworden. Het vizier van de stichting is nu gericht op de hele Nederlandse samenleving. Familie, vrienden, verenigingen, bedrijven scholen en maatschappelijke instellingen hebben allemaal de mogelijkheid om in, op en rond De Wolfskuil vakantie te vieren.

Wolfskuil

Over de naam Wolfskuil het volgende. Wie teruggaat in de geschiedenis over het ontstaan van de namen komt niet verder dan legendes. De Wolfskuil is een uit wit zand bestaande verhoging op de rand van het bos en de overloop van de rivier de Regge. Er is een oud volksverhaal dat zegt dat een reus met een zak zand op de rug vanuit Duitsland naar Nederland kwam met als doel de zee dicht te gooien. Maar de zak zand scheurde onderweg toen hij een stap over de Vecht en de Regge deed: het zand viel eruit. Daardoor zou de Sallandse heuvelrug zijn ontstaan met de Besthmenerberg, de Archemerberg, de Lemelerberg, de Luttenberg en de Holterberg. In de omgeving van de Wolfskuil ging het slechts om kleine bultjes zand. Ooit zou hier een wolf gesignaleerd zijn en het lot van iemand in het ongewisse hebben laten geraken. In de 16e en 17e eeuw waren wolven zo talrijk, dat de steden gemeenschappelijke wolvenjachten organiseerden en wachters aanstelden om het vee te beschermen. Om de wolven te vangen werd een net over de kuil gespannen. Dat zal ook gebeurd zijn op de plek die nu aangeduid wordt met de Wolfskuil.

Tekst: Harry Woertink – Foto’s: collectie OudOmmen.nl

2006. De Wolfskuil, de naamgever van het bosgebied, hier met Blokhut.