Twee namen, één familie. Appie Visscher was destijds een van de populairste figuren in Ommen. Hij was stadsklokkenluider en stadsomroeper. Zijn zoon Hans Visscher volgde hem in zijn voetsporen en was eveneens een markant Ommenaar die op vele fronten bekendheid genoot.

Vader en zoon Albert Visscher en Johannes Willem (Hans) Visscher in de reeks ‘Canon van de Ommer’.
Afbeelding: OudOmmen
Zie ook het album “14. Appie en Hans Visscher”, de verzamelplek voor alles over Albert Visscher en Johannes Willem (Hans) Visscher.

Appie Schoensmeer
In 1929 werd Appie (Albert) Visscher (1896-1980) aangesteld als klokkenluider en in 1943 kwam daar ook de taak van stadsomroeper bij. Appie Visscher was beter bekend als “Appie Schoensmeer”. Die bijnaam had hij te danken aan het feit, dat hij een al te brutale bengel het gezicht met schoensmeer insmeerde. Die schoensmeer stond weer in verband met zijn eigenlijke beroep van schoenmaker. Verder was Visscher aanspreker en propagandist voor kanker- en TBC-bestrijding. Bovendien hanteerde hij ook de pen als correspondent van een Christelijk weekblaadje.

Matroos
Appie Visscher werd in het Drentse Sleen geboren als zoon van een beroepsofficier, die ook zijn zoon als krijgsman wilde opvoeden. Maar Appie was het met die plannen geenszins eens en voelde meer voor reizen en trekken. Die kans kreeg hij als dienstplichtig matroos bij de Koninklijke Marine. Als zodanig maakte hij een reis om de wereld. Appie liet telkens aan wie dat wilde met enige weemoed zijn ‘bewijs van eervol ontslag” zien wegens opgelopen verwondingen bij de ontploffing van een gasketel. Na deze glorierijke periode bij de Marine bekwaamde hij zich in het schoenmakersvak en kwam in 1920 bij Schoenmaker Horstink in Ommen als knecht in dienst. Maar zijn onafhankelijke natuur leidde ertoe, dat hij enige jaren later voor zichzelf begon. Het werd hard werken, want over bedrijfskapitaal beschikte hij niet en de concurrentie was groot. Zo werd hij gedwongen naar bijverdiensten om te zien en groeide het aantal nevenfuncties steeds meer uit. Het luiden van de klokken werd altijd met twee man gedaan. Zijn zoon Hans was hierbij een trouwe steun. Voor de gemeente moest tweemaal daags geluid worden en voorts bij feestelijkheden en branden. Op verzoek van de nabestaanden werden ook de doden uitgeluid. ‘s Morgens 11 uur voor boeren en ‘s middags 1 uur voor burgers. Jenne, zijn vrouw, geboren uit een oud Ommer geslacht, fungeerde als Appie’s geheugen en herinnerde hem aan al zijn plichten.

Appie was de vraagbaak van vele boeren, die hij ook behulpzaam was bij het indienen van officiële verzoeken. Door al deze functies nam hij een uitzonderlijke plaats in en was hij in Ommen destijds een bekend figuur. Dit kwam wel in het bijzonder tot uiting bij zijn zilveren huwelijksfeest in 1952. Het regende gelukwensen en geschenken, waaronder grote pakken pruimtabak, want pruimen van tabak daaraan was Appie verslaafd.

Panne vervangen door bel
Ommen behoorde destijds tot die weinige plaatsen, waar de stadsomroeper nog met zijn “Panne” rondtrok om de inwoners bekend te maken met het meest uiteenlopende nieuws. Want behalve officiële mededelingen, zoals het schouwen van straten en schoorstenen en de verkoop van vlees over de vrijbank, werd ook verenigingsnieuws omgeroepen. De stadsomroeper met zijn koperen bekken en houten knots waarmee tegen de pan werd geslagen was destijds een geliefd foto-object voor toeristen; immers waar zag je dat nog? Echter, in het begin van de vijftiger jaren was de bodem uit de panne en is sindsdien door de Visscher’s vervangen door een ordinaire bel.

Bedolven onder zaagsel
Ooit werden Appie en Hans tijdens het klokluiden bedolven onder houtzaagsel. Ze kregen toen een brief op officieel briefpapier van de gemeente waarin aangekondigd werd dat een deputatie ergens uit het land de koperen kerkklokken wilden horen luiden omdat ze eenzelfde klok wilden aanschaffen. Of dat dat kon op een morgen om 8 uur. Het tijdstip vonden de klokluiders wel ongebruikelijk, maar desondanks trok Appie Visscher en zoon Hans naar het klokkenhuis. Toen zij het touw aantrokken hoorden zij een dof geluid en gelijkkwam er houtzaagsel naar beneden en over hen heen. Wat bleek? Een of andere grappenmaker had een zak met zaagsel op de klok gebonden. Een eigen ingesteld onderzoek heeft nooit tot de daders kunnen leiden.

Hans Visscher
Zoon Hans (Johannes Willem) Visscher (1930-2009) was een veelzijdig man; hij was krantenbezorger, schoenmaker, klokkenluider en stadsomroeper. Op jonge leeftijd werd Hans lid van voetbalvereniging OVC. Het voetballen zelf was niet voor hem was weggelegd. Maar OVC-bestuurder Hein Lokin had Visscher gevraagd of het hem niet iets leek om een wedstrijd te fluiten. Zo zette Visscher de eerste stappen in de voetbalwereld.

Schoolvoetbal
Hans Visscher introduceerde het fenomeen schoolvoetbal, dat begon op een weilandje in Varsen, waar hij als jeugdscheidsrechter optrad. Dat was in 1948 de openbare school tegen de Sint Bernardusschool die eindigde in 6-0. Daarna ging het in competitieverband. Hans stelde bij de scholen zelf de teams op. Aan het eind van de jaarlijkse competitie reikte Hans zijn eigen beschikbaar gestelde wisselbeker uit aan de eindwinnaar. Bij het schoolvoetbal presteerde Hans het een keer dat hij maar zelf een strafschop nam omdat het nemen door een speler te lang duurde. De bal ging kwam overigens naast het doel terecht.

Nog steeds wordt in Ommen schoolvoetbal gehouden dat al jaren zijn naam draagt en in 1959 werd overgenomen door OVC’21. Hans was maar liefst 40 jaar actief bij het schoolvoetbal. In 1983 werd Hans benoemd tot lid van verdienste van OVC’21 omdat hij niet alleen als scheidsrechter voor de club actief was maar daarnaast ook nog als materialenman, de lijnen kalkte op de velden, de jutezakken rond het veld ophing, de kleedkamers schoonmaakte en thee schonk tijdens de wedstrijden van het eerste elftal. Hij verplaatste zich enkel met de fiets. Bij de verhuizing van OVC’21 van Het Laar naar De Rotbrink kreeg Hans een nieuwe fiets van het bestuur waarmee hij vol trots een ererondje door het clubgebouw maakte. Bij speciale gelegenheden was Visscher nooit te beroerd om voor te gaan dragen of speeches te houden. Hij had een vast repertoire als “De schoorsteenveger, “Klein Henkie” of “Het sexdinee”.

Stadsklokkenluider
Hans Visscher was jarenlang klokkenluider in dienst van de gemeente Ommen, een baantje die hij van zijn vader had overgenomen. Het luiden van één klok om 12.00 uur en 21.00 uur kon Visscher wel alleen af. Maar bij begrafenissen en het verluiden van een overledene als er twee klokken geluid moesten worden riep hij hulp in van kennissen. Ook de Ommer jeugd was altijd graag bereid om Hans Visscher even een handje te helpen met het luiden van de klok(ken). Met de komst op 28 oktober 1985 van een mechanisch luidsysteem kwam een eind aan het handmatig klokluiden.

Stadsomroeper
In de zestiger en zeventiger jaren waren er vleesverkopen van de noodslachting aan het Molenpad. Hans ging dan met de bel Ommen door met de roepende boodschap “Heden verkoop van vlees over de vrijbank”. Ook heeft Visscher jarenlang diverse kranten bezorgd. De kranten kwamen vroeger met de trein op het station. Als er eens geen trein kwam met kranten ging Visscher toch de abonnees langs met de mededeling: “Vandaag geen krant”.

Schoenlapper
Als jonge jongen kwam Hans als schoenlapper in de schoenmakerij van zijn vader. Eerst op de Bouwstraat/Karnemelkstraat, daarna Kerkstraat en als laatste de Friesendorpstraat. Als Hans aan het werk was dan zat er altijd wel een stel jongens bij hem te praten over voetbal. Af en toe ging er ook een schuine mop tussendoor. De schoenen die klaar waren bracht hij meestal zelf op fiets weer bij de klanten terug.

Vrijgezel
Hans is in zijn leven lang vrijgezel gebleven hoewel er wel een korte verkering heeft ingezeten, maar de vlam doofde direct toen van de andere kant gesteld werd dat op zondag geen voetbalveld bezocht mocht worden. Hans overleed op 79-jarige leeftijd. Na zijn crematie hebben zijn waarde voetbalvrienden als eerbetoon zijn as uitgestrooid op landgoed het Laar.

Bron: Harry Woertink – 16 juni 2021 | Overname van dit artikel is alleen toegestaan met vermelding van bron: “OudOmmen.nl – Harry Woertink”.