OMMEN – Dit jaar is het 75 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd van vijf jaar bezetting. Het verzet had een groot aandeel in de bevrijding.

V.l.n.r.: Albert van der Vegt (Darde Klokke), Jan Kremer, Karel Hekman en Frits Welink (Stichting Ommen 75 jaar vrijheid) bij de gedenksteen van afwerpterrein Stegeren.
Foto: Harry Woertink
Zie voor meer foto’s het album “Afwerpterrein Stegeren 1944-45”.

Via droppings met vliegtuigen vanuit Engeland werden onder andere in de buurtschap Stegeren wapens gedropt voor de verzetsgroepen. Vanaf 1944 kwamen hier parachutes naar beneden met daaraan gevulde containers. “Evert” was de naam van het droppingsveld. Dit was ook de schuilnaam van de commandant van het verzet in Salland, Evert Lancker, die het eind van de oorlog zelf niet meer mee zou mogen maken. Het afwerpterrein Stegeren had in de illegaliteit een bekende naam. Hoewel vlak onder de rook van het beruchte kamp Erika, konden de droppings telkens tot een goed einde gebracht worden.

Ondergrondse hol
De boerderij ’n Oeverdinck in Stegeren deed zo’n beetje dienst als centrum van de verzetsgroep Salland. Deze verzetsgroep vond eerst onderdak in de boerderij. Toen dit te link werd verschool men zich in de nabije bossen, de zogeheten “Loobelten”. Een goed gecamoufleerd hol diende als schuilplaats van de verzetsgroep. Dit verblijf in het bos was zo goed verborgen, dat er al eens een Duitse soldaat over gelopen is zonder het te merken. Wanneer de Duitsers razzia hielden, op zoek naar de onderduikers, brachten kinderen briefjes met waarschuwingen in de buurt rond. Wanneer de Duitsers arriveerden, was iedereen verdwenen. Bij verschillende families in Stegeren werden geregeld onderduikers verborgen. Zelfs vond een Engelse piloot er onderdak na een noodlanding boven Stegeren.

Horen, zien en zwijgen
De veiligheid in en rond het afwerpterrein had voorts grotendeels te maken met de hulpvaardigheid van de toenmalige bewoners van het buurtschap Stegeren en met name door hun zwijgzaamheid. Nu, 75 jaar later, zoeken we de Loobelten met het droppingsveld in Stegeren weer op en wijzen Karel Hekman en Jan Kremer, respectievelijk oud bewoner en bewoner van Stegeren de plekken aan waar de verzetsgroep Salland zich schuil hield. Een moment waarop beide heren de Tweede Wereldoorlog in herinnering roepen; een herinnering zo zeggen beiden die ze nooit vergeten. “De oorlog was een angstige tijd. Ik was nog jong, toch waren we ons er van bewust dat we moesten oppassen. Het was horen, zien en zwijgen. Niet alleen voor de mensen van het verzet was het gevaarlijk. Ook voor de buurtschap zelf. Niets zeggen over dingen die je wist”, aldus Karel Hekman, die als 14 jaar was toen Nederland werd bevrijd op steenworp afstand van het afwerpterrein woonde. “Het waren zandwegen vroeger. Toch zag je hier af en toe Duitse soldaten. Ze hebben zelfs de kelder bij ons een keer leeggehaald”, aldus Hekman. “Er lag een pontje in de Vecht. Daarmee werden wapens vervoerd naar de andere kant. Junne was toen alleen bereikbaar met een voet- en fietsbrug over de Vecht”.

Ook Jan Kremer is geboren voor de oorlog en spreekt van een angstige periode. “Vergeet niet dat wanneer de droppings werden verraden, hoe het dan zou uitpakken met de buurtbewoners?”, vraagt Kremer zich af. “Je deed het gewoon. Dankzij de hulp en de stilzwijgende medewerking van de plaatselijke bevolking zijn de droppings goed verlopen”. Kremer brengt ook in herinnering dat dat zijn vader werd beschoten door een Engelse jager. “Mijn vader vervoerde met paard en wagen melkbussen naar de melkfabriek. Waarschijnlijk hebben ze gedacht dat het om munitie ging. Ze vlogen nog een keer weer over en terug. Mijn vader kon nog net op tijd het paard uitspannen en zich zelf in veiligheid brengen. Maar van de wagen en de melkbussen was niks meer van over. Daarna werd op de wagen een witte vlag gevoerd”.

Gedenksteen
Op initiatief van “De Darde Klokke” is in 1985 aan de Stegerdijk in Stegeren een gedenksteen geplaatst. De tekst op de gedenksteen is veelzeggend: “Afwerpterrein Stegeren 1944-1945. In dankbare herinnering aan de verzetsgroep “Salland” gedragen door de steun en zwijgzaamheid van de bevolking. 4 mei 1985”.

Veteranendag
In het kader van de activiteiten rondom 75 jaar vrijheid worden op 4 juli 2020 (Veteranendag) op het voormalige droppingsterrein in Stegeren (tegenover herdenkingsmonument) een dropping daadwerkelijk nagespeeld. Ook wordt dan de ondergrondse hol weer bloot gelegd. Verder zijn er die dag meer activiteiten zoals het naspelen van het verzetswerk van speciale eenheden waarbij gebruik wordt gemaakt van communicatiemiddelen van destijds. Een speciale plek wordt ingericht voor de Britse en Amerikaanse landingstroepen onder meer door gebruik te maken van de uniformen. De Koninklijke Landmacht is aanwezig, met respectievelijk oud en nieuw materiaal worden demonstraties gegeven. Materiaal van Keep Them Rolling is aanwezig en zal na de dropping in colonne vertrekken naar Ommen. De uitvoering ligt in handen van Plaatselijk Belang Stegeren/Junne.

Bron: Harry Woertink – 19 februari 2020