OMMEN – Op diverse plaatsen in Ommen is stil gestaan bij de slachtoffers die sinds het begin van de Tweede Wereldoorlog waar ook ter wereld zijn omgekomen door oorlogsgeweld of terreur.

Burgemeester Hans Vroomen neemt samen met zijn vrouw de krans in ontvangst voor de kranslegging bij het oorlogsmonument bij het gemeentehuis.
Foto: Harry Woertink
Zie voor meer foto’s het album “Dodenherdenking 2018”.

De dodenherdenking bij het monument van kamp Erika en bij het oorlogsmonument bij het gemeentehuis werd heel druk bezocht. Herdacht werd dat anderen zich voor de vrijheid van Nederland hebben ingezet met gevaar voor eigen leven, met als landelijke thema “Verzet”.

Kamp Erika
Zo’n 200 belangstellenden waren aanwezig bij het monument van kamp Erika. Hier werd de plechtigheid aan het eind van de middag gehouden. Onder de aanwezigen ook oud-gevangenen en hun familie. “Overgeleverd zijn aan de willekeur van de ander. De gevangen van Kamp Erika waren volledig overgeleverd aan hun bewakers. Het besef wat hier is gebeurd, roept ons op te staan voor de waardigheid van elke mens”, aldus burgemeester Hans Vroomen in zijn toespraak voor afgaande aan het spelen van The Last Post, twee minuten stilte en het zingen van het Wilhelmus. Ook sprak hier de 94-jarige Harry Burgers uit Nijmegen als oud-gevangene van het kamp de aanwezigen toe. Namens de openbare basisschool Nieuwebrug droegen Krijn Braakman, Lisanne Grotenhuis en Anouk Bauwer een zelf gemaakt gedicht voor. Voor Sophie Habers was er het gedicht “Verzet”, het landelijk thema dit jaar voor de herdenking. Na afloop werd de bezoekers van de herdenking koffie aangeboden in het bezoekerscentrum De Besthmenermolen.

Gemeentehuis
“Wat zou jij doen?” “Waar sta ik?” “Waar sta jij?” Dat is wat burgemeester Vroomen de aanwezigen voorlegde bij de dodenherdenking bij het gemeentehuis van Ommen. “Door onze daden kunnen we duidelijk maken dat iedereen er bij hoort”, aldus Vroomen, die een oproep deed zich niet bang te laten maken door haatpredikers, door schreeuwers op de sociale media of door politici die mensen in hokjes drukken. “Door het te laten zien maken we duidelijk dat iedereen mag zijn zoals hij is. Dat is immers het fundament van onze vrijheid”, aldus Vroomen.

Vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit
“Laten we ons dan ook uitspreken, jij en ik. Telkens als intolerantie als een vanzelfsprekendheid wordt gepresenteerd. Laten we dat doen in ons gezin, op het werk, tijdens een feestje en laten we de ander de vraag stellen: ”Hoe zou jij het vinden als…?”. Volgens Vroomen zijn de waarden van onze samenleving als vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit het waard om voor te gaan staan. Anders is het offer dat is gebracht door velen die wij vandaag gedenken tevergeefs geweest.

Angsten en onzekerheden waren er tijdens de oorlog. Toch waren er mensen die daar tegen in gingen. Zij namen het risico door te kiezen voor de ander. Als voorbeelden werden genoemd Bert Bokkers en Jan Houtman. Bokkers en Tjitske de dochter van wijlen Jan Houtman waren bij de herdenking bij het gemeentehuis eregasten. Bokkers zorgde als gemeenteambtenaar voor vervalsingen van persoonsbewijzen voor onderduikers en Jan Houtman voerde diverse verzetsdaden uit, maar moest dat met de dood bekopen. Hij werd op 17 november 1944 vermoord door een kampbewaker van Erika. “Deze mensen deden wat zij vonden dat ze moesten doen. Zij toonden heldenmoed, ongeacht wat de gevolgen voor henzelf en hun naasten waren. Wat zou jij gedaan hebben in hun situatie?” vroeg Vroomen zich af. “Geen van allen kunnen wij antwoord geven op die vraag, maar wij kunnen onszelf wel de vraag stellen wat doe ik? En met het stellen van de vraag begint het verzet. Door onze daden kunnen we duidelijk maken dat iedereen erbij hoort“.

De burgemeester verhaalde over zijn bijzondere ontmoeting eerder op de dag met de heren Harry Burgers en Henrikus Van Heerde die de verschrikkingen van kamp Erika aan den lijve ondervonden hadden. “Ook inwoners uit de omgeving pleegden verzet. Door de gevangenen, die ook buiten het kamp moesten werken, voedsel toe te spelen. Deze hulp aan gevangen was niet van gevaar ontbloot. Verzet begint niet met grote woorden, maar bestaat soms ook uit kleine daden. Ieder stelt zich de vraag op zijn eigen manier: wat moet ik doen?“, aldus Vroomen. De herdenking bij het gemeentehuis werd muzikaal luister bijgezet door het Ommer mannenkoor en muziekvereniging Crescendo.

Verzet

Verzet je tegen onderdrukking
van mensen door mensen.
Is macht dan zo belangrijk,
zo belangrijk om iemand dood te wensen?

Verzetten tegen … het klinkt zo stoer:
achter een idee gaan staan.
Maar zou het niet beter zijn,
als het woord niet hoefde te bestaan?

Bron: Harry Woertink – 4 mei 2018