“OMMEN (ANP) —Op de Lemelerberg te Ommen ligt een flink pak sneeuw. De grootste dikte is zelfs 50 cm, zodat het bij uitstek geschikt is om er te skieën, zo deelt de VVV te Ommen mede”, aldus een bericht die in verschillende kranten van begin 1958 te lezen is.

Situatie-schets van het natuurreservaat park 1813 op de Lemelerberg, uitgegeven door Hotel-Restaurant De Lemelerberg eind jaren 50.
Afb.: Harry Woertink

Bij besneeuwde hellingen kan er op de bijna 80 meter hoge Lemelerberg prima worden geskied, gelanglauft of worden gesleed. Ook zijn er regelmatig skiwedstrijden. Hoewel het berglandschap er maar miniatuur is, is de belangstelling voor dit Nederlandse wintersportgebeuren groot, zowel van deelnemers als kijkers.

Condities zijn reusachtig
Hotel-café-restaurant De Lemelerberg staat er sinds 1932. Eerst gelegen aan de zandweg met de naam Koningin Wilhelminalaan en later na verharding van de weg met het adres Kerkweg 32. Zomerdag een geliefd plekje voor ontspanning. In die tijd kon je hier zelfs overnachten. Zomers stopten fietsers en wandelaars voor een versnapering en in de winter sinds 1948 kwamen de eerste skiërs. In een folder van het hotel De Lemelerberg, waar Dirk Stegeman de scepter zwaait, worden belangstellenden opgeroepen om in de winter de besneeuwde Lemelerberg te bezoeken: “Met recht Neêrlands Zwitserland. Hét skicentrum van Nederland. De verwende reiziger weet dat bij dit alles een uitstekende maal, een parelende drank, een zacht bed en een internationale service op hem wachten in het onvolprezen hotel De Lemelerberg” aldus de tekst van de folder.

Met dikke letters kopt het dagblad Trouw op 31 december 1963: “De Lemelerberg: Nederlands paradijs voor wintersporten”. De krant vervolgt: “Door het prachtig besneeuwde landschap van de Overijsselse heuvelrug, maar speciaal op de Lemelerberg bij Ommen, glijden geruisloos de skiërs langs glooiingen omlaag. Donderdag viel er in het oosten van het land een flink pak sneeuw. Dat bedekte ook de beboste flanken van de Lemelerberg. Vrijdagmorgen verschenen de eerste winstersportliefhebbers al bij hotel de Lemelerberg, waar de heer Stegeman de skies al in de was had gezet.

„Vrijdag is het begonnen”, vertelde de heer Stegeman ons. “De condities voor het skiën zijn reusachtig. De ondergrond is hard en er ligt veel poedersneeuw”. De beheerder van hotel de Lemelerberg is tegen een grote stroom skiliefhebbers opgewassen: hij heeft ruim 300 paar skies gereed staan. Tegen betaling van een rijksdaalder mag men daarop drie uur lang over de prachtige bospaden van de Lemelerberg glijden. Of stumperen natuurlijk. Want hier komen veel beginnelingen. Zij die de grote steile en lange afdalingen in Zwitserland of Oostenrijk nog niet aandurven. Maar ook zij die straks nog van de wintersport gaan genieten en nu vast armen en benen los willen maken. Hier komen er ook tientallen die nog nooit op een paar lange latten door de sneeuw geschuifeld hebben. Zij vooral geven de besneeuwde hellingen een schilderachtig beeld. Soms steken er alleen nog kruiselings een paar heel erg lange latten boven de sneeuw uit. Hetgeen met hilariteit waar genomen wordt, zoals wij ondervonden. De heer Stegeman is er vijftien jaar geleden mee begonnen. Toen had hij slechts een gering aantal skies te verhuren. Maar elk jaar wordt de belangstelling groter. Kort geleden kocht hij er nog een aantal skies bij in één van de buitenlandse wintersportcentra. “De eerste dag kwamen ze al uit Brabant, Amsterdam en het noorden. We hadden hier zelfs een paar Duitsers. Ja, je snapt niet dat die niet naar de Harz gaan. Gelukkig brengen steeds meer mensen hun eigen skies mee, anders waren we ’s morgens vroeg al uitverkocht”, aldus de man van de Lemelerberg. Hij zou graag – ook voor de zomerrecreatie zijn accommodatie uitbreiden, maar helaas voelt het gemeentebestuur er nog niet veel voor. In het begin, toen Stegeman skies verhuurde ging er wel eens iets mis. Er waren er dan die de skies in het bos achterlieten en zonder te betalen vertrokken. Dat kan nu niet meer. Wel moet veel gerepareerd worden. Beginnelingen gaan niet zo zachtzinnig met de latten om. Omdat de Lemelerberg dicht bebost is trekt dit gebied ook veel wandelaars en bobsleeërs. Het is er altijd heerlijk luw en de sneeuw blijft er langer liggen dan beneden. Voor hen die minder goed durven is er ook veel te beleven, vooral aan natuurschoon en die natuurschoon en dierenleven”, tot zover het krantenbericht.

Wedstrijden
In 1956 wordt voor het eerst een skiwedstrijd georganiseerd op de Lemelerberg. De heren Willem Stoevelaar uit Lemele en Esper de Conne uit Vilsteren namen het initiatief tot het oprichten van een skicommissie, die de skisport serieus op de kaart moet zetten. Ook Baron Philip. D. van Pallandt van Eerde, burgemeester Cornelis P. van Reeuwijk en Dirk Stegeman, beheerder van hotel De Lemelerberg sluiten zich aan. Er wordt een heuse skibaan en een bobsledebaan voor de kinderen aangelegd. Op 25 januari 1958 is er ook weer een officiële wedstrijd. Bij de organisatie komt heel wat kijken. Het leveren en plaatsen van borden en touw nam de Heidemaatschappij voor haar rekening en de gemeente Ommen was zo bereidwillig om met de wegenschaaf de bergwegen berijdbaar te houden. Veel vrijwilligers zetten zich toen belangeloos in.

Lang niet elk jaar kon een wedstrijd gehouden worden. In de periode 1968-1979 bijvoorbeeld viel er te weinig sneeuw en voerde de skicommissie een slapend bestaan. Maar als het weer eens overvloedig gesneeuwd had stond men direct paraat. Begin jaren tachtig kwam er een eind aan de georganiseerde skisport op de Lemelerberg. Als eigenaar van de berg was de Heidemij van mening dat tijdens de wedstrijden door het publiek teveel schade aan de natuur werd aangericht. Op 19 december 1981 werd dan ook voor het laatst een skiwedstrijd gehouden.

Theehuis De Lemelerberg
Het blijkt dan dat het ook gedaan is met de populariteit van het voormalig hotel De Lemelerberg met kiosk aan de Kerkweg. Rond 1990 verpauperde het pand en werden de ramen dichtgespijkerd. De eigenaar van het omvangrijke natuurgebied, de Heidemij, verkocht het natuurgebied in 2002 aan het Overijssels Landschap. Het paviljoen zat destijds bij de koop in. Maar het Overijssels Landschap wist ook niet wat het met de uitspanning moest en het pand verpauperde en dreigde zelfs te worden gesloopt. Totdat het werd gekocht door de familie Bosch uit Dalfsen die er veel in zag. Het pand werd ingrijpend verbouwd, maar de sfeer bleef ouderwets gezellig. Sinds 2003 is het als Theehuis De Lemelerberg weer geopend en kunnen bezoekers er genieten van al het moois dat de Lemelerberg te bieden heeft. Het theehuis maakt deel uit van het historische Park 1813, aangelegd ter ere van het honderdjarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden. Het beeld van de leeuw, de lanen en het sterrenbos horen ook bij Park 1813.

Bron: Harry Woertink – 23 december 2018