De website OudOmmen.nl is in het bezit van het fotoarchief van Herman Wigbels. Hij was als fotojournalist vanaf 1950 tot 1983 in Salland werkzaam. Nog steeds komen uit het archief van Wigbels unieke foto’s tevoorschijn.

Na de kerkelijke plechtigheid brak de feestvreugde los. Onder meer werd een aantal inlandse dansen uitgevoerd in originele klederdracht.
Foto: Herman Wigbels
Zie voor meer foto’s het album “Instituering Z.O. Molukse Protestante kerk”.

Dit keer zijn er nog niet eerder gepubliceerde foto’s ontdekt die in 1959 zijn gemaakt op het toenmalige woonoord Laarbrug ter gelegenheid van de oprichting van de Zuidoost Molukse Protestante kerk in dit kamp. Het geloof is voor de Molukse mensen een belangrijk onderdeel van het dagelijkse leven. In het kerkelijke leven van Ommen namen ze ook deel aan de oecumenische diensten die een paar keer in het jaar werden gehouden. In 1959 was er feest op Laarbrug toen de Zuidoost Molukse Protestantse Kerk officieel was aangenomen als zusterkerk van de Generale Synode van de Nederlandse Hervormde Kerk met als eerste predikant dominee David Talubun. Aan de hand van de foto’s is op te maken dat het om kerkelijke en feestelijke plechtigheden ging met honderden genodigden. Gebed, bevestiging, dans en muziek, toespraken en een smakelijke rijsttafel, opgeluisterd door niet alleen de bewoners, maar ook door het gemeentebestuur van Ommen, plaatselijke predikanten en werkgevers.

Krant
De krant van 3 november 1959 waarin verslag wordt gedaan van de feestelijke oprichting van de kerk in het woonoord Laarbrug:
“In het woonoord Laarbrug (gemeente Ommen) is zaterdag de Zuid-Oost Molukse Protestantse Kerk officieel haar reis door de kerkgeschiedenis begonnen met een dankdienst, de bevestiging van de eerste predikant, ds. David Talubun, en een echte Indische slamat opgeluisterd met tal van Oosterse dansen, muziek en breedvoerige toespraken in het Maleis. De samenkomst werd gehouden in een enorme tent, die in de morgenuren als kerk en daarna als feestlokaal dienst deed. Er waren enige honderden genodigden uit vele plaatsen van ons land, alsmede Keiezengroepen uit Nistelrode en St. Pietersberg. Burgemeester mr. C. P. van Reeuwijk van Ommen, gemeentesecretaris E. J. Stoeten, de wethouders A. J. Immink en G. J. Seinen woonden met hun echtgenotes de dankdienst en het festijn bij, evenals ds. D. van Heyst, N.H, predikant en de Geref. predikanten ds. J. C. Baumfalk en H. Hortensius. Verder vertegenwoordigers van de Hevea- rubberfabrieken uit Oosterbeek, welk bedrijf vele Keiezen in dienst heeft, de inspecteur voor Ambonezenzorg, de heer De Vriend en de C.N.V. bestuurder Du Pon. De dankdienst welke volgde op een uitgebreide koffietafel, waarbij ongeveer 500 personen aanzaten, werd geleid door ds. Van den Brink, welke de generale synode van de Ned. Herv. kerk vertegenwoordigde en als secretaris van het S.I.O., alle protestantse kerkgenootschappen van Nederland. Hij zei, dat men was samengekomen voor een zaak die misschien niet overal voldoende belangstelling heeft getrokken, maar die anderzijds toch uiterst belangrijk is. De generale synode heeft zich lang en ernstig met deze zaak bezig gehouden, nadat de Keiezen hadden gevraagd om hulp en steun voor de vestiging van een zelfstandige kerk.

De door de kerkenraad van de Z.O. Molukse Prot. kerk verzonden uitnodiging gewaagt van een erkenning door de N.H. kerk. Hierdoor is een misverstand ontstaan, want de N.H. kerk kan geen andere kerk erkennen. Wel heeft zij de Z.O. Molukse Prat. kerk als zusterkerk aangenomen en alle hulp en steun toegezegd, in deze dienst werd ds. David Talubun bevestigd. Daarbij las ds. E. Burgstede uit Dedemsvaart het bevestigingsformulier in het Maleis voor. Bij de handoplegging assisteerde ook ds. D. van Heyst uit Ommen. De dienst welke met het Onze Vader werd besloten, werd opgeluisterd door zang van het woonoord-koor en dat van St. Pietersberg. Na de kerkelijke plechtigheid brak de feestvreugde bij de Keiezen los. Onder meer werd een aantal inlandse dansen uitgevoerd in originele klederdracht. Ook de traditionele rijsttafel ontbrak niet en werd alle eer aangedaan. Hierdoor werd de grote gastvrijheid van de Keiezen nog eens overduidelijk gedemonstreerd. Tijdens deze maaltijd sprak burgemeester Van Reeuwijk enige toepasselijke woorden en overhandigde namens de protestantse kerken van Ommen, Lemele en Dedemsvaart een envelop met inhoud voor de bekostiging van een toga voor de eerste predikant. De voorzitter van de kerkenraad, de heer J. Rahajaan en de vertegenwoordiger uit Nistelrode, de heer Rahangbubang spraken uitvoerig over de vreugde van deze dag en de goede samenwerking met de N.H. kerk. Het feest werd des avonds besloten met een opvoering van het spel Esther.“

Woonoord
In de jaren 1951 tot 1966 verbleven ruim 500 repatrianten van het voormalige Nederlands-Indië in Ommen. Ze werden gehuisvest in de houten barakken op Laarbrug en Eerde. Als vroegere bewoners van de eilanden in de gordel van de smaragd dachten de Zuid Molukkers tijdelijk naar Nederland te kunnen. Ze bivakkeerden onder zeer primitieve omstandigheden. Het onderhoud van de huisjes liet te wensen over en de hygiënische omstandigheden waren slecht. De naam kamp Laarbrug werd gewijzigd in woonoord Laarbrug. In 1952 werd een barak van een kamp uit Hooghalen herbouwd op Laarbrug om als kantine te dienen. De kinderen gingen naar school in Ommen (Koningin Julianaschool) en Vilsteren (Sint Willibrordusschool). Het aantal bewoners schommelde telkens tussen de 250 en 350 personen met hoogtepunt op 1 juli 1963 toen 357 bewoners geteld worden. In 1953 was het aantal bewoners 231 (52 gezinnen met 210 gezinsleden en 21 alleenstaanden). Op Eerde waren dat er toen 120 (26 gezinnen met 117 gezinsleden en drie alleenstaanden). In 1958 lag het bewonersaantal op 297. Begin 1960 waren er op Laarbrug 317 bewoners en in 1962 kwam het bewonersaantal op totaal 350.

De kleuters in het woonoord gingen eerst naar de Edith-school aan de Koesteeg. Later kon een kleuterschooltje in het kamp worden gebouwd; de jongste kinderen konden daar naar school en hoefden niet met de bus naar school in Ommen. Na de lagere school werd technisch onderwijs gevolgd in onder anderen Vroomshoop. Ook waren er die de ULO in Ommen of de huishoudschool bezochten. In het voorjaar van 1953 gingen twaalf jongens uit kamp Laarbrug gekleed in militaire uniformen op de fiets naar Deventer. Ze brachten een bezoek aan Thomassen en Drijver. Ze werden ook gelijk aangenomen. Het waren de eerste Molukse werknemers voor de blikfabriek. In 1962 zouden er bij de blikfabriek 165 Molukkers werken. Met een bus van het bedrijf werden de werknemers opgehaald en weer teruggebracht. Vanaf 1954 werd er op het kamp jaarlijks een voetbalwedstrijd gehouden tussen Kei-Ambon en de Blikboys. Dit werd een jarenlange traditie. De wedstrijd begon telkens met het zingen van het Wilhelmus en na afloop van de sportieve strijd werd op het kamp gezamenlijk Indisch gegeten. De volwassenen vonden geleidelijk hun weg naar de arbeidsmarkt, zoals bijvoorbeeld bij Hevea, een laarzenfabriek in Raalte.

Monument
Als dankbaarheid voor de eigen ouders die alles in het werk stelden om te overleven, maar ook voor de goede contacten met Ommen werd op zaterdag 29 september 2012 een herdenkingsmonument bij de ingang van camping Laarbrug onthuld. Initiatiefnemers zijn de kinderen van ouders van de Zuidoost Molukse bevolkingsgroep afkomstig van de eilanden Kei, Tanimbar en Kiasr (Dobo). Zij zijn op kamp Laarbrug geboren en/of opgegroeid. Het monument op de plek van het oude woonoord bestaat uit een oude meerpaal waar ruim zestig jaar geleden de boten uit de Zuidoost Molukken afmeerden. Daarop een spiegel die de oceaan weergeeft en een nautische voorstelling in de vorm van een marmeren schelp.

Bron: Harry Woertink – 19 september 2018