In 2022 is het 350 jaar geleden dat de troepen van de als Bommen Berend bekende bisschop van Münster plunderend door Overijssel trokken.

Christoph Bernhard Freiherr von Galen (Bernard van Galen), ook wel “Bommen Berend” genoemd.
Afbeelding: Wikipedia

Als bisschop van Münster sloeg Bernhard van Galen keihard toe. Ook Ommen ontsprong niet de dans. Dit is deel 2 over het Rampjaar 1672.

Het was in de zeventiende eeuw een periode van angst en beven door de ingelegerde soldaten. Wat aan eten op tafel kwam werd ingenomen door de vijandige soldaten. Huizen werden toegetakeld, aardappelen en groente uit tuinen geplunderd en de rogge van het land gestolen. En bij het minste en geringste verzet volgde er harde klappen van de soldaten.

Bittere armoede in Ommen
Wat waren de burgers van Ommen blij toen de Magistraat de door het Munsters krijgsvolk geëiste hoge bedrag van 2000 gulden uitbetaalde. Een zogeheten brandschatting om verdere plunderingen, treiteringen en ander wangedrag tot misschien wel het in brandsteken van de stad te voorkomen. Het opleggen van deze ‘oorlogsbelasting’ leidde echter tot bittere armoede in Ommen. Het geëiste geld had Ommen ook niet zelf, maar moest van Zwolle geleend worden.

Capitulatie Overijssel
De Munsterse bisschop Bernard van Galen verzamelde zijn troepen in Nordhorn. Ook de Keulse bevelhebber Willem van Fürstenberg bracht zijn strijdkrachten in Westfalen bijeen en viel Overijssel en de Graafschap binnen, waar de bondgenoten zich verenigden. Op 5 juni 1672 capituleerde al de Ridderschap van Overijssel. Spoedig waren tal van steden in het oosten van het land in de macht van de vijand, daarna vielen Deventer, Zwolle, Zwartsluis en Steenwijk.

Na de val van Deventer kwam een grote Munsterse troepenmacht naar Ommen afzakken. In juni 1672 trok de vijand de stad binnen en legerde zich bij de burgers. Het was een ontzettende toestand, daar de benden gewelddadigheden van allerlei aard pleegden. Het leger trok op naar de Ommerschans, maar tot verrassing werd een inmiddels verlaten Ommerschans aangetroffen. De schans werd nu bezet door de troepen onder aanvoering van de onderbevelhebber Breuninck. Terwijl het grootste gedeelte der manschappen naar Ommen terugtrok, bleef een compagnie op de schans achter, die door Ommen van het nodige moest worden voorzien. Lees verder 1672 – 2022 Herdenking 350 jaar Rampjaar waar ook Ommen niet aan ontkwam (2) →

Vandaag, 6 april, is het 76 jaar geleden dat twee Canadese soldaten omkwamen bij de bevrijding van Ommen. Een plaquette aan de muur van een pand aan de Stationsweg 24 in Ommen houdt dit afschuwelijk moment in herinnering.

Harry Woertink plaatst hier namens de Darde Klokke de bevrijdingsvlag (zie ook link) van Ommen bij het monument aan de Stationsweg.
Foto: Harry Woertink

Bij de plaquette zijn bloemen gelegd en is de plek gemarkeerd met de Ommer bevrijdingsvlag met daarop als schild het rode esdoornblad (‘maple leaf’), symbool voor Canada en het fakkelsymbool van het nationale comité 4 en 5 mei. De wit-blauw-gele balken in de vlag vormen de kleuren van de Ommer gemeentevlag.

6 april 1945
Tijdens de bevrijding van Ommen moesten tijdens een schermutseling met de Duitse vijand twee Canadese militairen het leven laten. Dat gebeurde op 6 april 1945, enkele dagen voordat Ommen echt werd bevrijd. Op de Stationsweg, ter hoogte van waar toen bakker Hengelaar was gevestigd, werd een Staghound door een vijandelijke Pantzerfaust getroffen, waarbij de inzittenden George Thomas Wilson en Gerald Wilfred Soanes werden gedood.

Canadese legertroepen
In het voorjaar van 1945 waren het overwegend Canadese legertroepen die na vijf jaar van onderdrukking zorgden voor de bevrijding van Noord- en Oost-Nederland. Het D-squadron maakte vrijdag 6 april 1945 gebruik van de nog intact zijnde brug in Vroomshoop en bevrijdde in de loop van de voormiddag Den Ham. Vervolgens werden de bossen onder Eerde verkend. Er werd menigmaal slag geleverd met de vijand waarbij een Staghound verloren ging. Het Regiment zette zijn operaties voort in de richting van de Vechtbrug bij Ommen. Vervolgens deed zich dan op de Stationsweg het gruwelijk drama voor waarbij de twee Canadese soldaten omkwamen. Luitenant George Thomas Wilson (24) kwam uit Winnipeg Manitoba Canada en was ten tijde van zijn overlijden getrouwd met Shelia May Wilson. De 22-jarige Trooper Gerald Wilfred Soanes werd geboren op 2 juli 1922 als zoon van Simon en Helen Soanes. Hij werkte eerst als leerling galvaniseerder bij de Hudson Bay Mijn en Smelterij in Flin Flon, Manitoba voor hij zich op 26 juni 1941 als militair meldde. De overige inzittenden van de Staghound, de schutter Trooper D. D. Montgomery, bestuurder Trooper John E. Harkins en de boordschutter en tevens tweede bestuurder Trooper H.B. Loker worden door Duitse militairen krijgsgevangen gemaakt. Bij deze aanval brandde ook hotel Paping af. De Canadezen bevrijders trekken zich dan ook enkele dagen terug, voordat op 11 april 1945 Ommen wordt bereikt. Een dag eerder werd Lemele bevrijd. Lees verder Omgekomen twee Canadese soldaten bij bevrijding van Ommen herdacht – 6 april 1945 →