Dagelijks archief: december 20, 2021

Reinier Paping winnaar in 1963 van zwaarste Elfstedentocht ooit op 90-jarige leeftijd overleden

Reinier Paping wint Elfstedentocht. Moordende tocht; honderden vielen uit, velen gewond” kopte de Leeuwarder Courant op vrijdag 18 januari 1963 in een speciale avondeditie als de krant verslag doet van de twaalfde Elfstedentocht.

 Onthulling van plaquette in januari 1989 ter gelegenheid van de winnaar van de Elfstedentocht in 1963 Reinier Paping. Reinier Paping in het midden geflankeerd door Jeen van den Berg links en Evert van Benthem, rechts.
Foto: De Darde Klokke

De op 90-jarige leeftijd gestorven schaatslegende Reinier Paping was de winnaar van de meest heroïsche wedstrijd uit de nationale sportgeschiedenis: de Elfstedentocht van 1963. Hij is na een kort ziekbed overleden.

Uit Ommen
Reinier Paping, een 31-jarige manufacturier-sportleraar uit Ommen, heeft de Elfstedentocht 1963 gewonnen. In zijn eentje gewonnen, want al hij Witmarsum was hij uitgelopen en het gehele, moordende traject tussen Harlingen en Dokkum heeft hij met een voorsprong van rond tien minuten gereden op een groepje van drie: Jeen van den Berg van Heerenveen, Anton Verhoeven uit Dussen en Jan Uitham van de Noorderhogebrug hij Groningen. Reinier Paping ging om één minuut voor half vijf voor de ogen van koningin Juliana en prinses Beatrix door de finish bij de Grote Wielen: hij deed 10 uur en 59 minuten over de tocht, dat is aanmerkelijk meer dan de eersten van de vorige tocht noteerden (8 uur 46 minuten), terwijl het record van Jeen van den Berg in 1954 (7 uur en 35 minuten) bij lange na niet werd geëvenaard. Zijn tijd is er al het bewijs van, dat de Elfstedentocht 1963 een moordende tocht is geworden. Tienduizend rijders zijn vanmorgen gestart, waarschijnlijk zullen slechts enkele honderden de finish bereiken. Zeker wanneer het Elfstedenbestuur zal besluiten het dichtsneeuwende traject tussen Bolsward en Harlingen en Harlingen-Dokkum te sluiten, zoals het dat omstreeks één uur met de zuidroute deed voor degenen, die toen Woudsend nog niet waren gepasseerd. Legio zijn de uitvallers, talrijk zijn de gewonden. Alleen de zeer sterken hebben in deze Elfstedentocht een kans gehad”, aldus de Leeuwarder Courant.

Legioen van 10.000 verdween in ijswoestijn
De Elfstedentocht en de naam Reinier Paping zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Op 18 januari 2019 is het zesenvijftig jaar geleden dat Paping zegevierend uit de strijd in Friesland tevoorschijn kwam. Een onwerkelijke strijd over tweehonderd bizarre kilometers, want de omstandigheden waarin de wedstrijd plaatsvond waren bar en boos. ’s Werelds grootste schaatswedstrijd heeft nog nooit zoveel slachtoffers geëist als in 1963. Een tocht die de geschiedenis in zou gaan als de zwaarste ooit verreden. Een record aantal uitvallers; een record aantal gewonden. Slechts 57 van de 378 wedstrijdrijders haalden de eindstreep. Van het legioen van bijna tienduizend toerrijders die aan de start verscheen behaalden slechts 126 de eindstreep. De meesten waren verdwenen in de ijswoestijn. De EHBO-posten werkten 18 uren op volle toeren. Lees verder Reinier Paping winnaar in 1963 van zwaarste Elfstedentocht ooit op 90-jarige leeftijd overleden

Canon van de Ommer – Willem Stappenbelt (18)

Dit is aflevering 18 van de reeks ‘Canon van de Ommer’, waarin Ommer en Ommenaren centraal staan. Het gaat om personen die op een of andere wijze veel hebben betekend voor de Ommer samenleving.

Willem Stappenbelt in de reeks ‘Canon van de Ommer’.
Zie ook het album “18. Willem Stappenbelt”, de verzamelplek voor alles over Willem Stappenbelt.

Willem Stappenbelt (8-1-1923/26-10-2007) is een geboren Ommer en stak zijn liefde voor Ommen niet onder stoelen en banken. Ooit schreef Stappenbelt eens: “Ik ben nergens liever dan in Ommen. Ga graag weg, maar ben ook blij als ik weer thuiskom.” Gedurende zijn leven was Stappenbelt sterk betrokken bij tal van plaatselijke activiteiten. Zo was hij jarenlang actief bij het kerkenwerk van de Hervormde kerk; als diaken, ouderling en jarenlang voorzitter van de ouderencommissie van de kerk. Bekendheid kreeg Willem Stappenbelt met het schrijven van het historisch boek “Ommen onder Kroon en Kruis” over de oorlogsjaren.

Gemeente Dalfsen
Tot aan zijn pensionering was Stappenbelt werkzaam op de secretarie van de gemeente Dalfsen als hoofd Interne zaken en chef Kabinet van de burgemeester. Vooral daarna legde Stappenbelt zich helemaal toe op de geschiedenis rond de Tweede Wereldoorlog. Deels kon hij dat doen uit eigen ervaringen uit die tijd, maar ook door het bezoeken van archieven en optekenen van verhalen van mensen die de oorlog hadden meegemaakt.

Ommen onder Kroon en Kruis
Het spitwerk in de archieven resulteerde dat in 1995 een uitgebreid kroniekmatig overzicht “Ommen onder Kroon en Kruis” kon worden uitgebracht door de oud-gemeenteambtenaar. In zijn historische boekwerk in twee delen beschrijft Stappenbelt het gewone alle daagse leven in Ommen tijdens de Duitse bezetting. Niet alleen gebeurtenissen, maar ook beelden van de samenleving, van maand tot maand. Ook werkte Stappenbelt mee aan een uitgave over de geschiedenis van de synagoge in Dalfsen.

Telegram
Als jonge jongen had Stappenbelt ook zelf een rol in de oorlog. Niet alleen ooggetuige maar tot op zekere hoogte ook lotgenoot van de weggevoerde joden. Toen wonend bij zijn ouders aan de Brugstraat in het winkelpand met de naam “Bakoven” bracht hij een telegram bij Ommer Joodse medeburgers waaruit bleek wat hen te wachten stond zodat ze snel nog konden onderduiken. Zijn handelswijze zorgde ervoor dat hij door de Duitsers werd gearresteerd en opgesloten. Gelukkig kwam hij na een pleidooi van de burgemeester van Ommen na korte tijd weer vrij. Als historicus hield Stappenbelt zich volop bezig met het oorlogsverleden. In het strafproces tegen oorlogsmisdadiger Bikker werd hij door de rechtbank als getuige gehoord op grond van door Stappenbelt zelf verzamelde informatie.

Ommer Mannenkoor
In 1969 was Stappenbelt een van de oprichters van het Ommer Mannenkoor, waarvan hij 22 jaar voorzitter is geweest. Sinds de oprichting van het koor zijn er contacten met het mannenkoor Liederkranz 1842 in het Duitse Gedern. Als eerste voorzitter heeft Stappenbelt veel betekend voor de verbintenissen tussen Gedern en Ommen. In de strijd om het behoud van een zelfstandig Ommen eind negentig van de vorige eeuw leverde ook Stappenbelt op zijn eigen wijze een bijdrage. Hij reikte de voorzitter en de leden van de Vaste Kamercommissie bij hun bezoek aan Ommen een boekje uit met eigen opgetekende historische feiten waarom Ommen zelfstandig moest blijven. “Ik had nog nooit gedemonstreerd, maar voor de zelfstandigheid van ‘mijn’ stad Ommen ging ik graag de straat op”, liet Stappenbelt toen aantekenen.

De ongetrouwde Stappenbelt heeft jarenlang samen met zijn moeder gewoond aan de Schammelte. Na het overlijden van zijn moeder woonde Stappenbelt alleen, totdat het niet meer ging en hij intrek nam in het verzorgingscentrum Oldenhaghen in Ommen. Daar is hij vrijdag 26 oktober 2007 op 84-jarige leeftijd overleden. Stappenbelt was drager van de eremedaille verbonden aan de Orde van de Oranje-Nassau.

Bron: Harry Woertink – 20 oktober 2021

Dit is voor dit jaar de laatste aflevering van de Canon van de Ommer. Vanaf voorjaar 2022 pakken we de draad weer op. Voor tips over de Canon van de Ommer: info@oudOmmen.nl

Rondwandeling met gids door de Ommerschans, we gaan weer beginnen!

De vereniging de Ommerschans is weer gestart met de gegidste rondwandeling die elke vierde zondag van de maand (met uitzondering van de maand December) plaats zal vinden.

 ‘Gesticht voor bedelaars binnen de Ommerschans’
Afb.: OudOmmen

In de anderhalve durende wandeling vertelt de gids over de geschiedenis van het unieke gebied. Met onder meer verhalen over het zwaard van Ommerschans( dat te zien is in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden), de muiterij op de schans, de overval door de patriotten. Ook wordt er veel aandacht besteed aan de ruim 700 ha grote straf-en bedelaarskolonie Ommerschans. Je hoort niet alleen de historische feiten, maar ook verhalen over de bewoners en de dagelijkse gang van zaken op de kolonie.

De gids vertelt ook over de geschiedenis van CTP Veldzicht die zijn oorsprong vindt in de kolonie Ommerschans.

De start van de zondagmiddagrondwandeling is om 14.00 uur bij het kanon in hartje Ommerschans. Wij houden ons aan de regels die door het RIVM zijn opgesteld. De kosten voor de rondwandeling zijn € 5,00 pp, Er is geen gelegenheid om te pinnen. Vooraf aanmelden via info@ommerschans.nl of via 06-13629524 / 06-51633683. Parkeren bij het kanon naast de schanswal. Wilt u met een grote groep komen? Dan kunnen we ook in overleg rondleidingen afspreken op een ander moment. Laat u zich informeren over de mogelijkheden.

De datums van de rondwandelingen met gids in 2021 zijn: 27 juni; 25 juli; 22 augustus; 26 september; 24 oktober en 28 november.
Bron: Vereniging De Ommerschans – 20 juni 2021

In memoriam drs. Hendrik Carel (Carel) Knoppers 1930 – 2021

Op 91-jarige leeftijd is 19 juni 2021 oud-burgemeester Carel Knoppers overleden. Van 1974 tot 1990 was Knoppers burgemeester van Ommen.

 Archieffoto van Carel Knoppers in 1982.
Foto: OudOmmen
Zie ook het album “1974-1990 – Carel Knoppers

Na zijn pensionering bleef hij wonen in de ambtswoning aan de Stationsweg die hij van de gemeente kon overnemen. Later werd een kleinere woning betrokken aan De Kamp.

Burgemeester
Knoppers studeerde rechtsgeleerdheid aan de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij in 1957 zijn doctoraalbul behaalde. Van 1957 tot 1963 werkte hij als planoloog bij de Provinciale Planologische Dienst Noord-Brabant. Op 16 mei 1974 werd drs. H. C. Knoppers, toen 44 jaar, benoemd tot burgemeester van Ommen, als opvolger van mr. Cornelis Pieter van Reeuwijk. Daarvoor was hij burgemeester van Abcoude.

Na zijn benoeming verhuisde het burgemeesters echtpaar Carel Knoppers-Margriet Reitsma naar Ommen, samen met hun tweeling Jet en Jan, die in 1961 ter wereld kwamen. Het ambt van burgemeester begon voor Knoppers in 1963 in Abcoude. In die periode was hij ook secretaris van de Stichting Nederlandse Jeugdherbergcentrale en lid van het CHU, later het CDA. Zowel Carel’s vader als grootvader waren burgemeester, respectievelijk van Heteren en Meppel.

Knoppers entree in Ommen zorgde voor nogal rumoer in de gemeenteraad van Ommen. Aanleiding was het collegevoorstel om Knoppers bijna een hectare bos te verkopen in de Wolfskuil voor de bouw van een nieuwe woning. Verschillende raadsleden vonden een kavel van 2500 vierkante meter ruim voldoende om de gevraagde privacy van de burgemeester te waarborgen. Na veel geharrewar zag Knoppers uiteindelijk van de aankoop af.

Nieuw gemeentehuis
Onder zijn verantwoording kwam ook in 1982 het nieuwe gemeentehuis aan de Chevalleraustraat tot stand. Niet alles ging gedurende zijn burgemeesterschap over rozen. In de tachtiger jaren rommelde het behoorlijk binnen het ambtelijk en bestuurlijk apparaat van Ommen. Het was stadhuis op stelten en eindelijk barstte de bom toen alle drie de wethouders opstapten en de gemeentesecretaris met buitengewoon verlof was gestuurd. Uiteindelijk keerde de rust terug. Met name ruimtelijke ordening en recreatie waren portefeuilles die belangstelling hadden bij burgemeester Knoppers. Het contact met de bevolking sprak hem ook aan. Samen met zijn vrouw bezocht hij de bruidsparen die 50 of 60 jaar getrouwd waren. Op 3 augustus 2017 vierden Carel Knoppers en Margriet Reitsma dat ze 60 jaar getrouwd waren.

Bron: Harry Woertink – 20 juni 2021

Ommen 75 jaar Vrijheid; Eindbalans wordt blik op de toekomst.

De stichting Ommen 75 jaar vrijheid zou in deze periode de eindbalans opmaken. Maar niets is minder waar.

 Frits Welink bij het monument in Stegeren waar 2 juli 2022 de dropping wordt nagespeeld.
Foto: Ronald Bakker
Zie voor meer afbeeldingen het album “Stichting Ommen 75 jaar Vrijheid”.

Natuurlijk, van de geplande activiteiten die in 2020, het jaar dat Ommen 75 jaar in vrijheid leeft, is alleen de Holocaust Memorial Day op 27 januari 2020, doorgegaan zoals we voor ogen hadden. Daarna ging alles op nul. Dat hoeven we niet uit te leggen.

Roos ter Beek, co-voorzitter van de stichting: “Achtereenvolgens moesten we constateren dat de bevrijding van de gemeente Ommen, de Dodenherdenking en Bevrijdingsdag op 4/5 mei niet de invulling konden krijgen die het zo verdiend. In juli hadden we onze veteranen willen eren met een dropping in Stegeren en een groots concert van de Kapel van Bereden Wapens op de Markt. Een internationale markt in augustus ten teken van het einde van de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van Nederlands-Indië. We hadden af willen sluiten met een daverend slotakkoord in oktober op de dag dat 75 jaar geleden de VN is opgericht. Helaas. We hadden goede hoop dat we alles in 2021 in konden halen, maar ook dat bleek niet haalbaar. Vrij toegankelijke feesten en herdenkingen in openbare ruimtes zijn nog steeds niet mogelijk. Wat wel kon is in alle soberheid georganiseerd. Toch heeft de stichting Ommen 75 jaar Vrijheid wel mooie dingen gerealiseerd. Een prachtige app met alle gemeentelijke gedenkpunten. Een prachtig boekje uitgegeven: Ommen in Oorlog. Er staat een ontzettend uitgebreid lesprogramma op de website. Daarnaast heeft Vechtdal TV prachtige documentaires gemaakt. Omdat de stichting iedereen wilde betrekken en gedenkdagen niet ongemerkt voorbij wilden laten gaan, is bijvoorbeeld een grootse vlaggenactie gehouden op de Ommer Bevrijdingsdagen in april 2020, en dat herhaalt op 4 dagen rond 10/11 april in 2021, nu met de eigen Ommer Bevrijdingsvlag. Ontworpen door Ommenaar en veteraan Bas Bosscher”.

2022
Maar de stichting Ommen 75 jaar vrijheid heft zichzelf nog niet op en richt haar blik vol op 2022. Want door alle afgelastingen zijn ook nieuwe initiatieven bedacht en ontwikkeld. Er komt van theatergroep de Firma nog een podcast beschikbaar over het onderduikershol in de Wolfskuil. Dat hol is nog steeds te bezichtigen. Er komen nog informatiepanelen bij plekken in de gemeente Ommen waar zich iets heeft afgespeeld. Denk aan Kamp Erika, daar waar Canadese bevrijders het leven lieten of op plekken waar vliegtuigen zijn neergestort. Lees verder Ommen 75 jaar Vrijheid; Eindbalans wordt blik op de toekomst.

OVC’21 viert 100 jaar bestaan als oudste Ommer sportvereniging (3)

Voetbalvereniging OVC’21 viert dit jaar haar 100 jaar bestaan. Deze serie gaat over de historie van Ommens oudste sportvereniging.

 De Ommer Voetbal Club in het jaar van oprichting.
Foto: OudOmmen

Degradatie
Tot 1950 weet het eerste elftal van OVC zich in de vierde klasse te handhaven. De degradatie naar de afdeling Zwolle zorgt voor nogal beroering. Tot het laatste toe bleef men hopen dat degradatie achterwege zou blijven. Twee jaar achtereen wist OVC op het allerlaatste nippertje het vege lijf te redden, dus waarom nu niet? Voor een antwoord op deze vraag wendde de krant zich in mei 1952 tot OVC-secretaris en medeoprichter Hein Lokin. Deze sprak van een harde klap om na 10 jaar spelen in de KNVB te moeten degraderen. Lokin: “Maar onze ploeg is inderdaad de zwakste van deze afdeling. De aanvang van de competitie was hoopvol, maar in de loop van het seizoen verloren we twee beproefde spelers, die wij niet afdoende konden vervangen. Het is juist gebrek aan spelersmateriaal dat ons bestuur grote zorgen baart. In onze glorietijd konden wij onze ploeg aanvullen met spelers uit Lemelerveld, Den Ham, Hardenberg. In de loop der jaren zijn in deze plaatsen ook verenigingen opgericht, dus is deze aanvulling voor Ommen verkeken. Een grote handicap is, dat er in Ommen geen voldoende werkgelegenheid is, waardoor goede spelers vaak noodgedwongen naar elders vertrekken. Een verheugend verschijnsel is de steeds toenemende groei der vereniging. Het bestuur wil trachten dooreen intensieve training het spelpeil op te voeren, en wie weet komen we dan het volgende jaar weer in de KNVB”, zo weet de krant uit de mond van Lokin op te tekenen. In 1951 wordt het 30-jarig bestaan gevierd. Omdat het zilveren jubileum ongemerkt voorbij is gegaan wordt besloten het dit keer grootser aan te pakken. Gerard van Doorn is verzocht met zijn cabaret-ensemble met een speciaal programma op te treden.

Bouw kleedkamer
Als de KNVB bij herhaling erop wijst dat OVC voor de voetballers kleedgelegenheid moet bieden naast het veld zijn de leden niks te beroerd om hun handen uit de mouwen te steken. Ze gaan aan de slag. Beschermheer van de vereniging, baron van Pallandt, stelt de club gratis hout beschikbaar. Zolang de bouw bezig is stelt de Nederlandse Padvindersvereniging een gedeelte van de Padvindersboerderij beschikbaar als kleedkamer. In het Laar treden op de eerste zaterdag 15 OVC’ers aan om gewapend met schoppen onder de deskundige leiding van Willem de Jonge een begin te maken met de eerste werkzaamheden voor de bouw van een kleedkamer. Alle arbeid wordt zoveel mogelijk door de leden verricht. Leveranciers hebben toegezegd de materialen tegen kostprijs te leveren. Op deze manier krijgt OVC een goedkope kleedkamer die ook dienst kan doen als clublokaal. Lees verder OVC’21 viert 100 jaar bestaan als oudste Ommer sportvereniging (3)