Met een steeds toenemend inwonertal zoekt de gemeente Ommen in de dertiger jaren van de vorige eeuw naar uitbreidingsmogelijkheden voor de bouw van woningen.

1950. De Hamsgoren voordat er in 1952 wordt gebouwd aan de Friesendorpstraat, links is molen De Lelie te zien en rechts een tipje van de eerste huurwoningen aan de Hamsgoren.
Foto: OudOmmen
Zie ook het album “Hamsgoren”

Deze wordt dan gevonden op de Hamsgoren ten noorden van de bebouwde kom van Ommen. De Hamsgoren is het grondgebied gelegen tussen de Gasthuisstraat, Varsenerstraat, het oostelijk deel van de Nering Bögelstraat, Smitstraat en het westelijk deel van de Schurinkstraat. Het gebied met enkele kleine boerderijtjes en tuinen sluit aan de westkant aan op de Laarakkers. Eind dertiger jaren verrijzen dan op de Hamsgoren de eerste (huur)woningen. Aannemer Takman bouwde toen twee dubbele woningen. Er was weinig werk en om zijn mensen aan de slag te houden werden deze als huurwoningen gebouwd. Ook aan de Hardenbergerweg werden toen door dezelfde aannemer twee dubbele huurwoningen gebouwd.

Uitbreidingsplan van 1939
Hoewel de plannen voor een stadsuitbreiding al voor de Tweede Wereldoorlog werden gemaakt, komen deze pas na de oorlog tot uitvoer. Het uitbreidingsplan van 1939 omschrijft de voorgenomen stadsuitbreiding op de Hamsgoren als volgt:
“De straten zijn zo opgesteld, dat de ligging ons herinnert aan het beloop der straten in de kom, d.w.z. cirkelvormig, met straalsgewijze verbindingswegen naar de oude kom. Een gedeelte wordt bestemd voor z.g. dorpsbebouwing, terwijl daar met toestemming van het gemeentebestuur winkels mogen worden gebouwd op de hoeken der straten. Aansluitende aan de dorpsbebouwing heeft de halfopen bebouwing plaats. De bebouwing van de Hamsgoren zal een vriendelijke aanblik geven. De huizen krijgen een kleinen voortuin, zodat de indruk ruim zal zijn en de natuur niet wordt buitengesloten”.
In 1949 komen er aan de Wethouder Paarhuisstraat 5 blokken van vier woningen (waarvan 10 duplex), 4 woningen van twee onder een dak en een blok met een dubbele woning, totaal 40 woningen. De duplexwoningen waren eengezinswoningen die tijdelijk werden opgesplitst in een beneden- en bovenwoning. Later is de opdeling weer ongedaan gemaakt. De straat waaraan de nieuwgebouwde woningen staan is vernoemd naar wethouder Paarhuis, die 28 jaar het wethouderschap in de gemeente Ommen waarnam.

Klachten
Als de woningen aan de Wethouder Paarhuisstraat zijn betrokken komen er al snel klachten van de bewoners over een ontoelaatbare gang van zaken. Wat blijkt, tussen de moderne woningen staan nog steeds enkele boerderijen. Bij sommigen hiervan prijkt vlak aan de straat en tot ongerief van de bewoners, een mestvaalt. Ook in de gemeenteraad wordt de aandacht op dit euvel gevestigd, waarna tijdelijk enige verbetering intrad. Enkele boeren trekken zich er niets van aan!

Huurwoningen
In 1952 worden aan de Friesendorpstraat en Van Laerstraat wederom huurwoningen gebouwd. Voor de Friesendorpstraat gaat het om drie blokken van 4 aan de oostkant van de straat en tweeblokken van 4 aan de westkant van de straat, totaal 20 woningen en aan de van Laerstraat komen twee blokken van 4, totaal 8 woningen. De straten worden genoemd naar vroegere burgemeesters. Ook aan de Hardenbergerweg komen dan huurwoningen van dit type tot stand. Deze woningen kunnen zonder overheidssubsidie worden gebouwd omdat ze niet groter zijn dan 500 m3. Ommen mag in 1950 slechts 20 woningen bouwen waarvan er 4 voor de industrie zijn bestemd. Wanneer men bedenkt, dat er hier jaarlijks ongeveer 100 huwelijken gesloten worden, betekent deze toewijzing niet veel. Gemeente-architect S. Reinsma ontwerpt een nieuw type permanente woningen dat aan de gestelde eisen voldoet. Het gaat om een kleine eenvoudige woning die worden gebouwd in blokken van vier. Bij het bouwen van vijf van deze blokken komt de prijs op f 6050,00. Bij een afschrijving over 50 jaar, komt de huurprijs dan op f 6,30 per maand. De exploitatie van de huurwoningen gaat over naar de woningbouwvereniging Ommen die al wel eerder was opgericht maar nu voor het eerst actief kan worden.

Scholen
Aan de Wethouder Paarhuisstraat vestigt zich in 1950 ook een nieuwe Hervormde school voor lager onderwijs, de Koningin Julianaschool. Drie jaar later, in 1953 kunnen kleuters naar de nieuwgebouwde Marijkeschool aan de Friesendorpstraat, genoemd naar een van de dochters van de koningin, later de Prinses Christinaschool. Na afbraak van de school verrijst in 1995 het wooncomplex ‘Steenhof’, als eerbetoon genoemd naar amateurhistoricus Gerrit Steen (1904-1992). De twee blokken van 4 woningen aan de westkant van de Friesendorpstraat zijn inmiddels gesloopt en hebben plaats gemaakt voor een viertal nieuwe dubbele woningen.

Meer over de betekenis van de naam Hamsgoren: De naam Hamsgoren: meer dan een straatnaam in Ommen

Bron: Harry Woertink – 29 januari 2022