Tussen 1925 en 1989 maakte JosPé duizenden prentbriefkaarten

Een ansichtkaartje sturen naar het thuisfront als je op vakantie bent is nog steeds een vast ritueel. Vroeger was de kans groot dat de betreffende prentbriefkaart was gedrukt en uitgegeven door het bedrijf JosPé uit Nederland.

 Oude bladwijzer met reclame van uitgeverij Jospé.
Afb.: Marietje L.

Tussen 1925 en 1989 maakte JosPé duizenden fotokaarten van plaatsen uit heel Nederland. Ook Ommen werd regelmatig op fotokaarten vastgelegd. JosPé maakte veelal statistische foto’s van straatgezichten en gebouwen. Uit fotografisch oogpunt misschien niet spectaculair, maar wél zeer informatief. Zeker als de tand des tijds flink heeft geknaagd aan de bebouwing. OudOmmen.nl heeft een groot deel van het fotomateriaal dat betrekking heeft op Ommen kunnen aankopen. We zijn erg ingenomen dat deze bijzondere ansichten van ‘oud’Ommen op deze wijze bewaard kunnen blijven en voor iedereen toegankelijk zijn. Het maakt de beeldbank van OudOmmen.nl completer.

Door JosPé zijn vele duizenden prentbriefkaarten vervaardigd onder eigen naam herkenbaar aan het logo “JP” op de kaart. JosPé had eigen fotografen in dienst maar ook is gebruik gemaakt van plaatselijke fotografen. In de praktijk werd een fotograaf op pad gestuurd om opnamen te maken. Die bezocht allerlei interessant geachte locaties. Slechts enkele van de gemaakte foto’s brachten het tot prentbriefkaart, die door plaatselijke ondernemers werden verkocht; zij traden dan op als uitgever.

De naamgever van één van de grootste prentbriefkaartendrukkerijen was de Hamburgse zakenman Joseph Peter Welker. In 1924 werd zijn bedrijf onder de naam JosPé ingeschreven in het handelsregister in Hamburg. Voor kleurenfotografie, die destijds nog in de kinderschoenen stond, ontwikkelde JosPé een camera die met één opname drie negatieven tegelijk belichtte. De straaldeling werd gerealiseerd met behulp van twee spiegels. In Nederland werd in 1925 een nieuw bedrijf opgericht aan de Arnhemse Koningstraat onder de naam “Handelsvennootschap JosPé Kleurenfoto”. In 1930 werd een nieuw onderkomen in gebruik genomen aan de Kerkstraat in Arnhem. Enkele jaren later was geen sprake meer van een Duitse onderneming en verviel de toevoeging “kleurenfoto” in de bedrijfsnaam.

Vanaf de start is JosPé actief geweest op de markt van prentbriefkaarten. Aan het eind van de jaren zeventig in de vorige eeuw had de uitgever van prentbriefkaarten het moeilijk, In 1978 volgde een faillissement. Er is nog een doorstart gemaakt met nog weer een faillissement. Het bedrijfsarchief van JosPé van vóór 1945 is in de oorlogsjaren verloren gegaan. Met de collectie van ná 1945 is niet altijd zorgzaam omgegaan. Na de faillissementen is er materiaal aan diverse archieven (waaronder de stichting OudOmmen.nl) te koop aangeboden. Plannen tot digitalisering van de collectie zijn helaas nooit tot uitvoering gebracht.

Bron: Harry Woertink – 8 februari 2015

10 gedachten over “Tussen 1925 en 1989 maakte JosPé duizenden prentbriefkaarten

  1. Voor zover bij ons bekend is na het faillissement van uitgeverij JosPé het archief met (glas-)negatieven opgekocht door een familie-relatie (van Alfen) en – verspreid over een paar jaar – doorverkocht (vaak mét copyrights) aan diverse historische instellingen. Als voorbeeld is het JosPé-archief van de gemeente Steenwijkerland (op verzoek van de gemeente Steenwijkerland) aangekocht door het Historisch Centrum Overijssel (HCO). Het JosPé-archief van de gemeente Ommen is aangekocht door de stichting OudOmmen.nl.

    Like

  2. Ik heb een foto van de Beatrix school in Ruurlo, die willen we graag in ons jubileumboek opnemen. kunnen we van u de toestemming krijgen?
    Fred Rotgers

    Like

  3. De stichting OudOmmen.nl heeft alleen het JosPé-archief (originele negatieven) van de gemeente Ommen aangekocht en kan niets zeggen t.a.v. rechten of goedkeuring voor publicatie voor afbeeldingen buiten de gemeente Ommen, zie onze reactie hieronder (nr. 2).

    Like

  4. Mag ik oude ansichtkaarten van de NoordOostPolder gebruiken in een boek wat we willen maken? Dan wel wie moet daar toestemming voor geven?

    Like

  5. voor mij de zelfde vraag van Theo Koster; mogen de prentbriefkaarten op de beeldbank van de Historische Vereniging van Schiedam gezet worden

    Like

  6. Beste mensen, niet zo benauwd; ansichtkaarten werden met duizenden tegelijk gedrukt en verspreid. Er kan niemand moeilijk doen als je een dergelijke ansichtkaart voor een bepaald, oirbaar doel gebruikt. Gewoon netjes de bron erbij zetten. Nergens om vragen, want de meeste bevraagden zullen héél angstvallig geen ja durven zeggen. Trouwens, JosPé werkte vaak in opdracht van (bijvoorbeeld) een boekhandel, die opdracht gaf om foto’s van de plaatselijke omgeving te maken om daarvan ansichtkaarten te laten drukken voor de verkoop. Dan kan de opkoper van de JosPé-negatieven weinig uitrichten.

    Het zijn vooral de (gemeentelijke) archieven die het in hun broek doen van (juridische) angst en hun complete beeldbanken hebben gesloten en daarmee duizenden mensen een pleziertje ontzeggen. Allemaal voornamelijk veroorzaakt door één naargeestig persoon die ook wat rechten had opgekocht en naar de rechter is gestapt. Ja ja, zo kan een nare glibber het verpesten voor velen.

    Tot slot, de nabestaanden van een boekwinkeleigenaar hebben de in zijn opdracht door JosPé gemaakte zogenoemde moederkaarten aan mij geschonken. Ik voel mij op geen enkele wijze geremd zo af en toe een van die kaarten op internet te publiceren…

    Like

Geef een reactie op Bea Reactie annuleren