Ommer zuute plassies, zoete broodjes uit Ommen. Zuute plassies al anderhalve eeuw typisch Ommer lekkernij. Elk zich zelf respecterende stad of dorp heeft haar eigen specialiteit. Zo zijn er Bosschebollen, Dalfser moppen of Zwolse balletjes.
Al 150 jaar lang heeft Ommen Zuute Plassies. Een klein rond broodje waar ‘zuute’ staat voor zoet en ‘plassie’ voor broodje met als voornaamste smaakmakende bestanddeel stroop en anijs. Het verhaal achter het zoete broodje.
foto: Harry Woertink
Ommer zuute plassies, zoete broodjes uit Ommen
Zuute plassies worden gebakken rond de tijd van Sinterklaas door de Ommer warme bakkers en gaan letterlijk en figuurlijk als zoete broodjes over de toonbank. Omdat ze zo goed in de smaak vallen kan Ommen vandaag de dag tot steeds genieten van dit luxe broodje dat zijn oorsprong vindt rond 1850. Het feest van Sint-Nicolaas was van een rooms-katholiek heiligenfeest geworden in een niet-kerkelijk feest. Toen kregen veel elementen van de huidige viering vorm en brak de tijd aan van zoet en lekkers.
In het midden van de negentiende eeuw kenden verhoudingsgewijs Ommen een groot aantal bakkers. Om hoofd te kunnen bieden tegen de moordende concurrentie moesten de bakkers met nieuwe producten komen. Zo is eigenlijk het zoete broodje als een stroopbroodje ontstaan. Als midwinterbaksel lag de toevoeging van anijszaad dan ook voor de hand. Ondanks dat het recept voor de andere bakkers geheim was, kwamen zij min of meer tegelijk met hetzelfde broodje op de markt. Van patent of octrooi had men nog nooit gehoord. Opmerkelijk daarbij was dat alle bakkers de dezelfde benaming voor de lekkernij kozen: zuute plassie, ofschoon sommige bakkers er wel hun eigen schrijfwijze op nahielden variërend van zuute plässie tot zûte plassie.
Zuute plassies worden nog steeds gebakken. Alleen is het aantal plaatselijke bakkers terug gelopen tot thans twee: Ten Brinke en Koggel. ‘Toen mijn grootvader in 1878 vanuit Rijssen in Ommen als bakker begon had hij ook zuute plassies’, weet oud-bakker Albertus Makkinga (88). ‘Vroeger bakten we ze pas veertien dagen voor Sinterklaas. Nu beginnen de bakkers er begin oktober al mee’. Volgens Makkinga was de verkoop van de luxe broodjes een mooie aanvulling op de omzet, ondanks dat de mensen zich toen maar weinig luxe konden permitteren. ‘Zodra de eerste zuute plassies van het jaar uit de oven kwamen gingen we er mee langs de deur om ze uit te venten. Ze kosten toen vier cent per stuk’, kan Makkinga zich nog herinneren.
‘We bakker ze elke dag ovenvers. De vraag is nog steeds groot. Veel Ommenaren die elders wonen komen speciaal met Sinterklaas naar Ommen om zuute plassies ze te kopen’, zegt bakker Marinus Koggel (61) die zijn recept heeft gekregen van oud-bakker Albert van Elburg. ‘Vroeger werd roggemeel gebruikt, want tarwemeel was rond 1900 nog een luxe. Nu is het tarwemeel met anijszaadjes en stroop. Na het rijzen gaat het deeg in een in raten verdeelde bakvorm tien minuten de oven in.’
tekst en foto’s: Harry Woertink
Marinus Koggel bakt zuute plassies
Ommen had vroeger meerdere bakkers. Hoek Bouwstraat/Vrijthof bakkerij van G.Wicherson, 1911
Zuute plassies dagelijks ovenvers
Besmeerd met roomboter zijn zuute plassies het lekkerst. Eet smakelijk!
Bron: HKO97.nl
Andere afleveringen uit de reeks “Ommen historisch belicht”:
OudOmmen.nl 
Ik vond het artikel over de zuteplassie erg leuk
vooral de foto uit 1911 waar de bakkerij van mij grootvader
Geert wicherson, met op de voor grond mijn vader Gerrit Wicherson.
Ik herinner mij nog als de dag van gisteren, dat wij bakplaten vol met zuteplassie
bakten, ik dacht van wel enkele 100 Honderden.
Ik heb de url, door gezonden naar mijn broers en zuster, waarvan er 2 in Australie
wonen
met vriendelijke groet cor.wicherson
LikeLike
Geachte redactie,
Mijn broer maakte mij opmerkzaam op het artikel over “zuute plassies”. Toen ik dit las zag ik dat er ook een artikel is opgenomen over de touwslagerij. Omdat ik hieraan bepaalde herinneringen heb wil ik hierop reageren.
Destijds, vanaf 1936, heb ik mijn lagere schoolperiode afgewerkt op de Gereformeerde school. Deze had toen nog niet de naam “Dr.van Raalte”.
Ik herinner mij dat ik het geweldig vond als ik v.d.Vegt mocht helpen met aan het wiel te draaien. Mogelijk stroomde bij mij toen ook al een beetje het bloed van Michiel de Ruyter door de aderen want ik ben later ook naar zee gegaan. Van der Vegt noemde ik toen ’n Touw. Ik kan me niet herinneren of ik dit zelf had bedacht of dat dit één van de algemene bijnamen was waar veel Ommenaren mee door het leven gingen.
Ik vond het,samen met de andere nostalgische artikelen en de oude foto’s, heel interessant. Heel
veel herkenbaars!
Met groeten,
Geert Wicherson
LikeLike
Zuute plassies of ik die ken, Nou ik mag verrektes lang geleden uit mijn geboorte dorp/stad vertrokken zijn, maar die ken ik als de beste.
Het grootste feest hier tegen de Belgische grens is als mijn vader nog woonachtig ter plaatse de broodjes meebrengt. En liefst heel veel.
Ik heb inmiddels twee pogingen bij een zeer hoog aangeschreven ambachterlijk bakker gedaan of zij deze broodjes eventueel ook zou kunnen maken.
Wil je weten wat ze hier zeggen in het Brabantse land. Ze snappen er niks van dat die broodjes super lekker zijn. (ook niet al ze ze proeven, ze durven amper een hap te nemen, want de broodjes geuren zo bijzonder).
En ze snappen al helemaal niet dat er zoveel volk op die broodjes kan afkomen.
en nog vreemder vinden ze dat ze zolang al bestaan.
Dus alstublief lieve lieve bakker blijf die broodjes altijd bakken en ik zal braaf naar Ommen toekomen ook al moet ik er 2,75 uur voor in de auto zitten.
LikeLike
Hallo; ben zeer geintreseert in het bakken van brood, bak zo nu en dan zelf een brood’ maar een tipje van de echte Bakker !!!!! is heel erg welkom’ en misschien iets van ‘Zuute plassies’ lijkt mij heerlijk om te maken, maar is geheim denk ik.
Al is het maar een goede tip om lekker brood te maken.
Met vriendelijke groet; Fried van Logchem uit Delft;;
LikeLike